تاثیر گذشت شاکی در مجازات

تاثیر گذشت شاکی : در این بخش از سایت عدل محور تصمیم داریم به شما عزیزان بگوییم که چنانچه جرمی صورت گیرد و آن جرم شاکی خصوصی و یا مدعی خصوصی داشته باشد و فرد از شکایت خود صرف نظر کرده و یا گذشت نماید ، روند رسیدگی قضائی مجرم چگونه ادامه میابد و آیا به طور کلی از جرم صورت گرفته صرف نظر میگردد و یا به دلیل بهم زدن نظم عمومی در هر صورت مجازات میشود؟پس با ما همراه باشید.

دسته بندی جرائم

باید بدانید که جرائم به دو دسته قابل گذشت و غیر قابل گذشت تقسیم میشوند و مطابق قانون مجازات اسلامی ، اصل بر غیر قابل بودن جرائم میباشد و قابل گذشت بودن جرائم نیاز به تصریح دارد که در ماده 104 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 به آن ها اشاره شده است ؛ جرائمی نظیر جرم خیانت در امانت مطابق ماده 104 قابل گذشت هستند.

حال به این تعریف میپردازیم که جرائم قابل گذشت و غیر قابل گذشت چه جرائمی هستند و تقسیم بندی آن ها چه فایده ای دارد؟

جرائم قابل گذشت جرائمی هستند که با شکایت شاکی یا مدعی خصوصی تعقیب آن ها شروع میشود و در صورت گذشت شاکی تعقیب آن ها متوقف میشود و در واقع جرم صورت گرفته به نظم و آسایش عمومی آسیبی نرسانده و فقط به شاکی ضرر و زیان وارد شده و در صورت گذشت شاکی ، تعقیب آن متوقف میشود.

اما جرائم غیر قابل گذشت همانند اختلاس ، جرائم اقتصادی و … جرائمی هستند که ارتکاب آنان نظم عمومی و آسایش عمومی را بهم میزند و باعث بهم خوردن نظم افکار عمومی میشود و گذشت شاکی تاثیری در تعقیب مجرم ندارد و فقط میتواند از موجبات تخفیف مجازات ها باشد.

گذشت شاکی در جرائم قابل گذشت

همانطور که گفته شد جرائم قابل گذشت جرائمی هستند که رسیدگی و تعقیب آنان با شکایت شاکی شروع میشود و اگر شاکی تصمیم به شکایت نداشته باشد هیچ فرد دیگری که متضرر از جرم نباشد همانند مدعی العموم نمیتواند از مجرم شکایت کند.
اگر شاکی از مجرم شکایت کند اما در طی و طول روند رسیدگی گذشت کند ، قرار موقوفی تعقیب صادر میشود اما اگر بعد از صدور حکم گذشت کند و رسیدگی به مرحله اجرا رسیده باشد ، قرار موقوفی اجرا صادر میشود.

گذشت شاکی در جرائم غیر قابل گذشت

همانگونه که گفته شد در روند رسیدگی کیفری اصل بر غیر قابل گذشت بودن مجازات ها میباشد و برای قابل گذشت بودن تصریح قانونی نیاز است.

جرائم غیر قابل گذشت جرائمی هستند که برای شروع تعقیب و رسیدگی نیازی به شکایت شاکی ندارند و دادستان در صورت اطلاع از وقوع جرم ، میتوان جرم را پیگیری کند و تعقیب کیفری مجرم را درخواست کند.

جرائم اقتصادی مندرج در ماده 36 قانون مجازات اسلامی از جمله جرائم غیر قابل گذشت هستند همانند اختلاس ، رشا و ارتشا ، کلاهبرداری و …

اما نمیتوان گفت که در جرائم غیر قابل گذشت ، رضایت شاکی و یا مدعی خصوصی هیچ تاثیری ندارد بلکه میتواند از موجبات تخفیف مجازات ها باشد.

همانگونه که در بخش مربوط به تخفیف مجازات ها در ماده 37 قانون مجازات اسلامی تصریح شده است ، یکی از موجبات تخفیف رضایت و گذشت شاکی در جرائم غیر قابل گذشت میباشد.

همچنین در صورتی که پس از صدور حکم قطعی در جرائم غیر قابل گذشت ، شاکی و یا مدعی خصوصی رضایت بدهد و از شکایت خود صرف نظر کرده و گذشت کند ؛ مجرم میتواند از دادستان و مدعی العموم بخواهد که مجازات او را در حدود اقتضای قانون تخفیف بدهد.