تاثیر مرور زمان در دعاوی کیفری

تاثیر مرور زمان در دعاوی کیفری : همراهان عزیز و گرامی این وبسایت ، در این مقاله سعی داریم شما عزیزان را با اصطلاح حقوقی ” مرور زمان ” و تاثیر آن در دعاوی ” کیفری ” آشنا کنیم.

در ابتدا شما را با مفهوم مرور زمان و سپس دعاوی کیفری و سپس تاثیرات مرور زمان در دعاوی کیفری آشنا کرده و پاسخگوی سوالات شما عزیزان خواهیم بود.

دعاوی کیفری

دعاوی کیفری دعاوی هستند که زیر شاخه حقوق جزا محسوب میشوند و به دعاوی گفته میشود که در قانون مجازات اسلامی برای آن ها جرم انگاری و در آیین دادرسی کیفری نحوه رسیدگی به آن ها تعیین شده است.

دعاوی کیفری به مقوله جرم و مجازات و مسئولیت کیفری میپردازد و درصدد مجازات مرتکب علاوه بر جبران خسارت از شاکی است.

همچنین دعاوی کیفری به دو دسته قابل گذشت و غیر قابل گذشت تقسیم میشوند که دعاوی قابل گذشت آن دسته از دعاوی هستند که با شکایت شاکی خصوصی شروع به تعقیب متهم میکنند و با رضایت شاکی تعقیب را موقوف میکنند اما جرائم غیر قابل گذشت جرائمی هستند که نیازی به شکایت شاکی خصوصی ندارند و با علم و اطلاع دادستان یا مدعلی العموم نیز قابل تعقیب هستند و در واقع جرائمی هستند که نظم عمومی را بهم میزنند و جنبه عمومی دارند.

دعاوی کیفری بر اساس آیین دادرسی کیفری در دو دادگاه کیفری 1 و کیفری 2 رسیدگی میشوند که به جرائم مهم تر در دادگاه کیفری 1 و به جرائم کم اهمیت تر { به نسبت دادگاه کیفری یک } در دادگاه کیفری 2 رسیدگی میشوند.

در برخی از دعاوی وجود وکیل کیفری حتی در مرحله تحقیقات مقدماتی نیز الزامی است و در برخی دیگر از دعاوی کیفری شاکی و یا متشکی عنه میتوانند تا 3 وکیل برای خود اختیار کنند.
اکثر دعاوی کیفری با طرح شکایت و تنظیم شکوائیه در دادسرا آغاز میشود به جزء جرائمی که رسیدگی به آن ها مستقیماً در صلاحیت دادگاه ها میباشد.

مرور زمان

با توجه به تعریفی که وبسایت ویکی پدیا از مرور زمان ارائه داده است که ما فکر میکنیم جز کامل ترین و جامع ترین تعاریف مرور زمان باشد ، مرور زمان به شرح زیر تعریف میشود:

قانون مرور زمان اشاره به قوانینی دارد که توسط قانون‌گذار تعریف می‌شود و به زمانی گفته می‌شود به موجب قانون پس از انقضای آن مدت، تعقیب فرد و مسئله قانونی موقوف خواهد شد. در نظام کامن لا ، مرور زمان عبارت است از گذشتن مدتی که به موجب قانون پس از انقضاء آن مدت، دعوی شنیده نمی‌شود و دیگر نمی‌توان بابت آن شکایتی کرد.

در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 نیز مرور زمان در برخی از جرائم پیش بینی شده است و برخی دیگر از جرائم نظیر حدود و قتل و … مرور زمان ندارند و تا به ابد فرد میتواند توسط ضابطین قضائی مورد تعقیب و تحقیق قرار گیرد.

مرور زمان در دعاوی کیفری

در قانون مجازات اسلامی 3 نوع مرور زمان پیش بینی شده است:

1. مرور زمان شکایت
2. مرور زمان تعقیب
3. مرور زمان اجرای حکم

مرور زمان شکایت

مرور زمان شکایت مطابق ماده 106 قانون مجازات اسلامی،یک سال از تاریخ اطلاع از وقوع جرم میباشد مگر اینکه تحت سلطه متهم بوده باشد و یا قادر به شکایت نباشد.

مرور زمان تعقیب

مطابق ماده 105 قانون مجازات اسلامی،مرور زمان تعقیب جرائم به شرح زیر میباشد:
الف- جرائم تعزیری درجه یک تا سه با انقضای پانزده سال
ب- جرائم تعزیری درجه چهار با انقضای ده سال
پ- جرائم تعزیری درجه پنج با انقضای هفت سال
ت- جرائم تعزیری درجه شش با انقضای پنج سال
ث- جرائم تعزیری درجه هفت و هشت با انقضای سه سال

مرور زمان اجرای حکم

مطابق ماده 107 مرور زمان اجرای حکم پس از تاریخ قطعیت حکم به شرح زیر میباشد:
الف- جرائم تعزیری درجه یک تا سه با انقضای بیست سال
ب- جرائم تعزیری درجه چهار با انقضای پانزده سال
پ- جرائم تعزیری درجه پنج با انقضای ده سال
ت- جرائم تعزیری درجه شش با انقضای هفت سال
ث- جرائم تعزیری درجه هفت و هشت با انقضای پنج سال

همچنین جرائم زیر مشمول مرور زمان نمیشوند

جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور / جرائم اقتصادی نظیر کلاهبرداری ، رشا و ارتشا ، اختلاس ، اعمال نفوذ برخلاف حق و مقررات قانونی در صورت تحصیل مال توسط مجرم یا دیگری ، مداخله وزرا و نمایندگان مجلس و کارمندان دولت در معاملات دولتی و کشوری ، تبانی در معاملات دولتی ، أخذ پورسانت در معاملات خارجی ، تعدیات مأموران دولتی نسبت به دولت ، جرائم گمرکی ، قاچاق کالا و ارز ، جرائم مالیاتی ، پولشویی ، اخلال در نظام اقتصادی کشور ، تصرف غیرقانونی در اموال عمومی یا دولتی / جرائم مندرج در قانون مبارزه با مواد مخدر