سرقت رایانه ای چیست و راه های پیگیری و شکایت از آن

سرقت رایانه ای  : سرقت به معنای ربودن مال غیر می باشد که قانون گذار در ماده 267 قانون مجازات اسلامی آنرا تعریف کرده است اما در مورد سرقت رایانه ای این ربودن با ربودن مال به روش سنتی تفاوت دارد قانونگذار در ماده 740 قانون جرایم رایانه ای به ربودن داده های دیگری اشاره دارد پس میتوان تفاوت سرقت سنتی و سرقت رایانه ای را در همینجا متوجه شد که در سرقت رایانه ای منظور ربودن هرداده ها و اطلاعات مجنی علیه است خواه این داده ها ارزش مال داشته باشد و خواه ارزش مالی نداشته باشد زیرا در ماده 740 قانون جرایم رایانه صرفا کلمه داده ها آورده شده است و تفکیکی از حیث مالی یا غیر مالی آن اطلاعات و داده نشده است در حالی که در سرقت سنتی مال ملاک سرقت است پس میتوان گفت سرقت رایانه ای گسترده تر از سرقت سنتی است .

عناصر سرقت رایانه ای

این نوع سرقت ممکن است از طریق هک کردن موبایل یا رایانه و لب تاب شما انجام شود به این صورت که فردی بدون اطلاع شما به محتوای برنامه های شما در دستگاه شما راه پیدا میکند و این اطلاعات را یا ازدسترس شما خارج میکند و یا اینکه همه یا بخشی از اطلاعات شما را کپی میکند البته ممکن است سرقت اطلاعات و داده های از هر مکانی صورت بگیرد و صرفا لازم نیست فرد وارد خانه شما بشود و سپس اقدام به ربودن اطلاعات شما از طریق رایانه و … شما بکند و یا اینکه ممکن است فرد از طریق ایجاد ایمیل های جعلی با نام شما و یا از طریق ایجاد درگاه های پرداخت جعلی اطلاعات شما را برباید .در مورد اینکه فردی اطلاعاتش را برای دیگران به نمایش میگذارد ولی اجازه کپی کردن آن اطلاعات را نداده است ولی فردی دیگری این اطلاعات را کپی کند شاید به نظر برسد که مرتکب جرم سرقت رایانه ای شده است زیرا بدون رضایت مجنی علیه این کار را انجلم میدهد .

عنصر مادی این سرقت کپی کردن اطلاعات و داده ها و یا کات کردن کردن اطلاعات و داده های شخص مجنی علیه است و در مورد عنصر روانی آن میتوان به قصد ربودن این داده ها به وسیله رایانه و تلفن همراه و .. عالما و عامدا نام برد .در مورد عنصر قانونی قانونگذار در ماده 740 قانون تعزیرات و جرایم رایانه ای به جرم انگاری این نوع سرقت پرداخته است.

از مجموع سخنان بالا میتوان چنین برداشت کرد که شرایط تحقق این نوع سرقت، کپی یا کات کردن اطلاعات یک شخص (خواه این اطلاعات جنبه مالی داشته باشد و خواه نداشته باشد) از طریق رایانه گوشی همراه و..میباشد .

مجازات سرقت رایانه ای

در مورد سرقت رایانه ای قانونگذار در ماده 740 قانون جرایم رایانه ای این گونه بیان میدارد :هر کس به طور غیر مجاز داده های متعلق به دیگری را برباید چنانچه عین داده ها در اختیار صاحب آن باشد به جزای نقدی از یک میلیون ریال تا بیست میلیون ریال و در غیر این صورت به حبس از 91 روز تا یکسال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا بیست میلیون ریال یا هردو مجازات محکوم خواهد شد .

همانطور که میبینید قانونگذار بین مجازات تفکیک قایل شده است یعنی اگر اصل اطلاعات برای مجنی علیه باقی بماند یعنی سارق رایانه ای اطلاعات را کپی کند به مجازات نقدی یک میلیون ریال تا بیست میلیون ریال محکوم خواهد شد و در صورتی که اطلاعات از دسترس مجنی علیه خارج شود یا سارق اطلاعات را کات کند به مجازات حبس از 91 روز تا یکسال یا جزای نقدی پنج میلیون ریال تا بیست میلیون ریال محکوم خواهد شد. به نظر میرسد در رابطه با مجازات شروع به جرم باید بر طبق ماده 122 تا 124 قانون مجازات اسلامی عمل کرد.

نحوه رسیدگی

طبق رای وحدت رویه شماره 729 سال 91 دادگاه صالح جرایم رایانه ای دادگاه محل وقوع جرم است

مجنی علیه با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و پر کردن فرم شکوائیه میتواند شکایت خود را در دادسرا ثبت کند البته که شاکی ابتدائا میتواند به پلیس فتا نیز مراجعه کند یا اینکه اگر در کلانتری محل نیز شکایت کند ماموران کلانتری پرونده را به پلیس فتا ارجاع میدهد .

در صورتی که فرد از طریق دفتر خدمات الکترونیک قضایی شکایت خود را در دادسرا ثبت کند باید در روز مقرر به همراه پرینت شکوائیه به دادسرا مراجعه کند و پس از ابطال تمبر و پرداخت هزینه دادرسی پرونده توسط دادسرا به پلیس فتا جهت تحقیقات مقدماتی ارجاع داده میشود . رئیس پلیس فتا پرونده را به مامور دایره مربوط میفرستد و مامور مربوطه تحقیقات خود را با بازجویی ازشاکی اغاز میکند و پس از تحقیقات پرونده را به دادسرای بخش جرایم رایانه ای ارجاع میدهد سپس شاکی در وقت معینی به دادسرا رجوع میکند وشکایت خود را برای بازپرس شرح میدهد و در صورتی که بازپرس دلایل را کافی بداند قرار مجرمیت صادر میکند و با تایید دادستان کیفر خواست صادر میشود و پرونده به دادگاه ارجاع داده میشود و قاضی دادگاه نیز تحقیقات کافی را انجام میدهد و سپس حکم را صادر مینماید .

به دلیل پیچیدگی پرونده های کیفری شما میتوانید جهت دریافت مشاوره حقوقی از وکلای کیفری با شماره 09305297504 تماس حاصل نمایید.