فسخ نکاح چیست و چگونه صورت می گیرد ؟

فسخ نکاح , نکاح عقدی است برای ایجاد رابطه زوجییت میان زوج و زوجه : در ابتدا باید به شما بگوییم که نکاح عقدی است لازم ؛ لازم بودن عقد به آن معناست که هیچ یک از طرفین با یک اراده قابلیت بر هم زدن عقد را نداشته و نمیتوانند آن را به هم بزنند اما در مواردی برای هر یک از زوجین حقی بوجود می آیند به نام حق فسخ که با حصول شرایطی میتوانند عقد را به هم بزنند که آن موارد در قانون گفته شده اند که در ادامه به آنان میپردازیم.

همانطور که گفتیم فسخ ازدواج یکی از روش‌های انحلال عقد نکاح یا همان ازدواج است ؛ در زمانی که بنا بر دلایلی ازدواج موجب زیان فاحش یکی از طرفین باشد ، به منظور رهایی او از قید ازدواج می‌توان با شرایطی ازدواج را فسخ نمود که قطعاً فسخ نکاح دشواری‌ها و محدودیت‌های طلاق را ندارد.

هرچند که حفظ مصلحت جامعه و نظم عمومی از هرچیزی مهم تر است و نباید انحلال عقد نکاح به سادگی صورت گیرد اما در قانون برای جلوگیری از ورود ضرر و زیان به طرفین و حفظ حقوق آنان به طور واضح موارد فسخ نکاح را مشخص نموده است.

تفاوت های فسخ و طلاق

• طلاق عقدی تشریفاتی است و نیاز به تشریفات خاص خودش را دارد اما فسخ ازدواج منوط به تشریفات خاصی نیست
• برای طلاق باید برخی شرایط همانند در حیض نبودن زوجه رعایت شود که فسخ نکاح منوط به رعایت این شرایط نیست.
• برای طلاق روند و رسیدگی دادگاه ضروری است اما فسخ نکاح الزامی به رسیدگی و حکم دادگاه ندارد.
• طبق قانون حق طلاق بر عهده مرد است اما فسخ ازدواج بر عهده هر یک از زوجین میتواند باشد.
• در صورتی که مرد پیش از نزدیکی زن خود را طلاق دهد، زن مستحق نصف مهریه است ولی در فسخ نکاح زن حق مهریه ندارد، مگر در صورتی که موجب فسخ، عنن باشد که زن مستحق نصف مهریه است
• در طلاق رجعی شوهر می‌تواند در زمان عده به همسر خود رجوع کند، اما در فسخ ازدواج امکان رجوع وجود ندارد، و تشکیل دوباره خانواده جز با نکاح جدید ممکن نیست
• طلاق فقط در نکاح دائم صورت میگیرد اما فسخ نکاح در نکاح دائم و موقت جاری میشود.

عیوب مرد که به زن حق فسخ نکاح را میدهد

عیوب مختص مرد در قانون مدنی گفته شده است و به موجب آن هرگاه مرد به دلیل عارضه‌ای ناتوان از انجام عمل زناشویی باشد قانون به زن حق می‌هد که ازدواج را فسخ نماید.

عنن

ناتوانی مرد در نعوظ به شرط آنکه بعد از گذشت مدت یک سال از تاریخ رجوع زن به دادگاه، رفع نشود. عنن در صورتی که پس از عقد ایجاد شود نیز زن را صاحب حق فسخ نکاح می‌کند

خصاء

که عارضه مربوط به اخته شدن مرد است

مقطوع بودن آلت تناسلی

عیوب زن که به مرد حق فسخ میدهد

عیوب مختص زن در قانون مدنی گفته شده است و به موجب آن اگر این عیوب در هنگام عقد موجود باشد و مرد بدون آگاهی به آنها با زن ازدواج کرده باشد قانون به مرد حق فسخ ازدواج را می‌هد ؛.

قرن

استخوانی است در فرج که مانع رابطه جنسی می‌گردد

جذام

بیماری خوره

برص

نوعی بیماری پوستی‏ که بر اثر آن لکهای معمولاً بزرگ سفید یا سیاه در بدن پدید می‏آید

افضاء

یکی شدن مجرای بول و حیض را اِفضاء می‌گویند

زمین‌گیری

نابینایی از دو چشم

اصولاً در قانون مدنی حق فسخ ها برای جلوگیری از ضرر بوجود می آیند پس اگر هر یک از دلایلی که موجبات حق فسخ را فراهم نموده است از بین برود و یا درمان شود ، حق فسخ نیز از بین میرود.

عیوب موجب حق فسخ نکاح که مشترک در زوج و زوجه هستند

جنون تنها عیب مشترک در زوجین است که موجب حق فسخ می‌شود.

جنون هر یک از زوجین به شرط استقرار، اعم از اینکه مستمر یا ادواری باشد، برای طرف مقابل موجب حق فسخ ازدواج است.
طبق نظر فقها منظور از جنون آن دسته از اختلالات عقلی است که شخص در انجام وظایف عادی و معمولی روزانه خود نامتعادل شده و اعمال بدون هدف از او سر بزند

ثبت رسمی فسخ نکاح

قبلاً هم گفتیم که فسخ ازدواج امری یک‌طرفه است و به اراده یک نفر نیاز دارد و دارنده حق فسخ برای این کار ملزم به رعایت تشریفات خاصی نیست و فقط با گفتن لفظ یا انجام عملی که بر آن دلالت داشته باشد نکاح را فسخ می‌نماید. البته ثبت رسمی آن همانند ازدواج و طلاق الزامی است و به این منظور باید به دادگاه مراجعه نمود و پس از صدور حکم مربوط از سوی دادگاه، آن را در دفاتر ازدواج و طلاق ثبت نمود.