نحله و اجرت المثل چیست؟

نحله و اجرت المثل  : یکی دیگر از دعاوی و اختلافاتی که بین زوجین ممکن است پدید آید میتوان به مطالبه و درخواست و تعیین نحله و اجرت المثل اشاره نمود.

دقت داشته باشید که نحله و اجرت المثل دو معنی و مفهوم کاملا متفاوت هستند و به نوعی نحله فرع بر اجرت المثل میباشد و وجه مشترک هر دو آنان این است که بعد از تقاضای طلاق تعیین میشوند.
در ادامه شمارا با معانی و مفاهیم نحله و اجرت المثل آشنا نموده و به نحوه مطالبه و بار اثباتی آنان میپردازیم ، با عدل محور همراه باشید…

اجرت المثل

چنانچه هنگام طلاق ، طلاق از سوی زوجه نباشد و یا ناشی از عدم ایفای تعهدات و وظایف زناشویی وی نبوده باشد و زوجه تمامی تکالیف خود را به درستی انجام داده باشد ؛ زن بابت تمامی کارها و اموری که وظایف وی نبوده است و آن ها را برای شوهر و یا در منزل مشترک انجام داده است ، مستحق اجرت المثل میباشد.

اجرت المثل مبلغی است که توسط کارشناس تعیین می شود و وضعیت مالی زوج ارتباطی در تعیین آن و یا کم و زیاد شدن مقدار آن ندارد.

حتی نظر قاضی نیز تاثیری در تعیین اجرت المثل نداشته و صرفاً توسط کارشناس تعیین میشود.

یکی از مواردی که در اجرت المثل باید به آن دقت داشته باشید آن است که زن نباید به قصد تبرع آن وظایف و امور را انجام داده باشد ؛ عدم تبرع به آن معنا است که زوجه به قصد مساعدت و کمک و از همه مهم تر با عدم قصد دریافت اجرت نباید آن امور را انجام داده باشد که اگر اینگونه باشد اجرت المثل ایام زوجیت قابل مطالبه نیست.

نکته دیگری که در خصوص اجرت المثل حائز اهمیت است آن است که بار اثباتی در خصوص اینکه این کارها از وظایف زوجه نبوده و او آن ها را به درخواست زوج انجام داده بر عهده زوجه است زیرا او مدعی میباشد و اما چون اصل بر عدم تبرع میباشد ، زوج باید قصد زوجه مبنی بر تبرعی انجام دادن آن امور را ثابت نماید.

نحله چیست ؟

نحله در لغت به معنای بخشیدن است و اما در اصطلاح حقوقی و در هنگامی که اختلافی بین زوجین پدید می آید و نیز درخواست طلاق از سوی زوج بوده است ، بحث نحله بوجود می آید.

در مورد مستند قانونی نحله باید گفت طبق ماده ۵۸ قانون حمایت خانواده و بند «ب» تبصره شش ماده ‌واحده اصلاح مقررات مربوط به طلاق مصوب سال ۱۳۷۱ مجمع تشخیص مصلحت نظام با توجه به سنوات زندگی مشترک و نوع کارهایی که زوجه در خانه شوهر انجام داده و وسع مالی زوج، دادگاه مبلغی را‌ از باب بخشش (‌نحله) برای زوجه تعیین می‌کند.

همانگونه که قبلا نیز گفته شد بحث نحله در جایی مطرح میشود که درخواست طلاق از سوی زوج بوده و ناشی از تخلفات وظایف زناشویی زوجه نباشد و تا قبل از درخواست طلاق ، اصلا بحث نحله قابل طرح نمیباشد.

نحله در صورتی پرداخت و مورد حکم واقع می‌شود که اجرت‌المثل را نتوان اثبات نمود ؛ به عنوان مثال زوجه نتواند اثبات کند کارهای منزل به درخواست شوهر بوده یا نتواند اثبات کند که تبرعی (مجانی) نبوده است ؛ در این صورت دادگاه خود مبلغی را به عنوان نحله تعیین می‌کند . همچنین ماهیت حقوقی نحله بخشش است و مسلماً این بخشش باید با رضایت شوهر باشد.
بر خلاف اجرت المثل میزان نحله به نظر کارشناس بستگی ندارد و همچنین میزان تمکن مالی مرد در تعیین آن بسیار حائز اهمیت است و میزان نحله را صرفاً و فقط و فقط خود قاضی با توجه به اوضاع و احوال و قرائن تعیین میکند و صرف نظر قاضی برای تعیین نحله کافی میباشد.

نکته آخر که باید به آن دقت داشته باشید آن است که در صورت درخواست زوجه مبنی بر تعیین اجرت المثل بابت اموری که از وظایف وی نبوده اما او به درخواست زوج آنان را انجام داده است ؛ دادگاه ابتدا از طریق تراضی نسبت به خواسته طرفین اقدام می‌کند و در صورت عدم امکان توافق ، چنانچه شرطی ضمن عقد ازدواج یا عقد خارج لازم در خصوص امور مالی شده باشد ، آن را مورد حکم قرار می‌دهد.اگر از این دو طریق گفته شده نتواند به توافقی برسد وارد موضوع اجرت‌المثل و نحله می‌شود.

پس دقت داشته باشید که توافق زوجین با کمک وکیل خانواده ،مقدم بر امور قضایی و اجرت‌المثل و نحله بوده و توافق خلاف آن ، خلاف قانون میباشد.