کلاهبرداری رایانه ای و اینترنتی

کلاهبرداری رایانه ای یکی از انواع کلاهبرداری میباشد که از طریق رایانه یا اینترنت و در فضای سایبری صورت میگیرد ، فکر میکنم خالی از لطف نباشد اگر قبل از مطالعه این مقاله ، مقاله مربوط به ” کلاهبرداری ” را در همین وبسایت بخوانید و سپس به اطلاعات خود در رابطه با کلاهبرداری رایانه ای بیافزایید.

تفاوت کلاهبرداری رایانه ای و کلاهبرداری ساده

این را بدانید که از حیث رسیدگی و مجازات و عناصر مادی و … کلاهبرداری رایانه ای و کلاهبرداری با یکدیگر تفاوت دارند برای مثال با توجه به قانون کاهش مجازات کاهش حبس تعزیری ، کلاهبرداری در زمره جرائم قابل گذشت و کلاهبرداری رایانه ای در زمره جرائم غیر قابل گذشت قرار میگیرد.

همانطور که در بالا هم گفتیم کلاهبرداری رایانه ای فقط در یک فضای خاص و محدود میتواند انجام بگیرد و نتیجه ی آن تحصیل مال یا منفعت میباشد ، آن هم اگر از طریق ایجاد ، تغییر ، متوقف کردن داده ها یا مختل کردن سامانه ها باشد که مجازات حبس را در پی دارد.

پس همانگونه که مشاهده میکنید کلاهبرداری رایانه ای بر خلاف کلاهبرداری عنصر مانور متقلبانه و در نتیجه این تقلب مال دیگری بردن را ندارد اما عناصر دیگری در فضای سامانه ها و داده همانند جعل ، تغییر ، ایجاد ، متوقف کردن و … را دارد که حتما باید در نتیجه ی این اعمال منفعت یا مالی برای فرد کلاهبردار به دست بیاید.

در این مقاله ما بیشتر بر این موضوع تاکید داریم که شما را با تفاوت های بین کلاهبرداری رایانه ای و کلاهبرداری ساده آشنا کنیم تا هم برای طرح شکایت و موضوع دچار مشکل نشوید و هم بتوانید این دو را از هم تمیز دهید.

برای مثال فردی با شما تماس میگیرد و به هر نحوی شما را متقاعد میکند که وجهی را برای وی از طریق اینترنت بانک خود واریز کنید و شما این کار را انجام میدهید ، در اینجا با اینکه شما از طریق اینترنت و در فضای سایبری پول را برای فرد واریز کرده اید ولی این کلاهبرداری رایانه ای نیست و کلاهبرداری ساده با مانور متقلبانه میباشد زیرا اعمال مادی و گول زدن شما در فضای بیرونی رخ داده است.

اما در مقابل در کلاهبرداری رایانه ای شما ممکن است حتی فرد کلاهبردار را نشناسید ، فرد حساب بانکی یا اطلاعات بانکی شما را هک میکند و به آن ها دسترسی پیدا میکند و از آن طریق تمامی پول های موجود در حساب شما را خارج میکند و به حساب متعلق به خودش وارد میکند ، در اینجا شما قطعا با کلاهبرداری رایانه ای رو به رو هستید.

این را در نظر بگیرید که در کلاهبرداری ساده فقط کسب منفعت مالی مد نظر قانون گذار بوده است اما در کلاهبرداری رایانه ای ، کسب هرگونه مال ، منفعت ، خدمات و امتیازات مالی ( غیر مالی را در بر نمیگیرد ) آن هم به صورت غیر مجاز مورد نظر قانون گذار بوده است.

عناصر مادی کلاهبرداری رایانه ای

حال میخواهیم عناصر مادی کلاهبرداری رایانه ای را یک به یک برای شما به اختصار توضیح دهیم تا از هرگونه ابهامی جلوگیری کرده باشیم.

قانون گذار به صراحت در متن ماده 13 قانون جرائم رایانه ای میگوید اعمالی از قبیل :

• وارد کردن
• تغییر
• محو
• ایجاد کردن
• متوقف کردن
• مختل کردن

 

اول آنکه باید بگوییم به دلیل استفاده از واژه ی ” از قبیل ” پس قطعاً این موارد حصرو نیستند و هر عمل مادی دیگری در فضای سایبری را شامل میشوند ، سپس به توضیح یک به یک آن ها میپردازیم :

وارد کردن

ورود اعم است از وارد کردن اطلاعات شخصی دیگری و به دست آوردن مال یا منفعتی از طریق آن که نحوه ی تحصیل اطلاعات حائز اهمیت نمیباشد ؛ برای مثال شما کد و رمز کاربری دیگری در وبسایتی که در آن عضویت دارد را کسب کنید و از مزایای سایت به طور مجانی استفاده ببرید.

تغییر دادن

تغییر داده به معنای هر نوع تغییر جزئی یا کلی در اطلاعات افراد است همانند آنکه نام خود را در حساب های بانکی تغییر داده و یا قسط پرداخت نشده را به پرداخت شده تغییر بدهید.

محو کردن

محو به معنای از بین دائمی موضوعی است ، به این صورت که بدهی های خود را از سایتی برای همیشه پاک کنید و یا نام و نشانی خود را از سایتی که در آن ملزم به پرداخت وجه هستید پاک نمایید .

متوقف کردن

متوقف کردن به نوعی بستن امکان دسترسی افراد به اطلاعات سایتشان برای مدت مشخصی است که اصولاً در کارت به کارت کردن ها این اتفاق بسیار میافتد و در حین کارت به کارت کردن فرد با متوقف کردن سامانه ، وجه را به حساب خودش واریز میکند.

مختل کردن

مختل کردن نیز تا حدودی شبیه به متوقف کردن میباشد که فرد با مختل و از کار انداخت سامانه از طریق این کار برای خود وجه مال یا منفعت مینماید.

نحوه شکایت از کلاهبرداری رایانه ای

برای شکایت از کلاهبرداری رایانه ای ، بزه دیده در ابتدا باید به دادسرای جرائم رایانه ای مراجعه کند ، سپس دادسرا برای اطلاعات بیشتر و تحقیقات پرونده را به پلیس فتا ارجاع میدهد.

سپس پس از اتمام تحقیقات و محرز شدن وقوع جرم ، پرونده به دادگاه صالح برای رسیدگی ارجاع داده میشود که طبق رای وحدت رویه دادگاه صالح دادگاه بانک افتتاح کننده بزه دیده است که پول و وجه از آن جا برداشته شده است.

همچنین شما میتوانید با ورود به سایت ” پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات ” مراجعه کنید و در قسمت آیکون مردمی اطلاعات خود ر وارد کنید ، آن ها در اسرع وقت با شما تماس خواهند رفت و موضوع را پیگیری خواهد کرد.