اقدام برای اصلاح گواهی حصر وراثت

اقدام برای اصلاح گواهی حصر وراثت : گواهی حصر وراثت مهمترین سندی است که برای تقسیم ماترک از جانب دادگاه صالح صادر می گردد. حال سوال این است که آیا امکان اصلاح گواهی حصر وراثت وجود دارد؟ از آنجا که هر گونه اشتباه و سهل انگاری در خصوص تنظیم این گواهی منجر به زایل شدن حقوق برخی از افراد می گردد قوانین ایران اجازه اصلاح گواهی انحصار وراثت از طریق مراجع قانونی را به افراد داده است. این مبحث را در ادامه به صورت کاملا تشریحی و کاربردی توضیح خواهیم داد.

آیا گواهی حصر وراثت قابل اعتراض است؟

گواهی حصر وراثت نیز همانند بسیاری از افعال حقوقی قابلیت اعتراض در دادگاه و مراجع حقوقی را دارد. این اعتراض ممکن است در مرحله بدوی و با هدف ارسال پرونده به دادگاه تجدیدنظر صورت گیرد یا اینکه با توجه به سهل انگاری در تنظیم آن یا پیدا شدن مدارک جدید منجر به اصلاح و تغییر گواهی حصر وراثت در همان دادگاه بدوی گردد. جهاتی که می توان نسبت به گواهی حصر وراثت اعتراض داد عبارتند از:

• عدم ذکر نام یک یا تعدادی از ورثه
• عدم پذیرش نسبت برخی از افرادی که در گواهی به عنوان وارث معرفی شده اند.
• عدم پذیرش زوجیت فردی که خود را همسر متوفی تلقی می کند.
• اعتراض به میزانی که با عنوان سهم الارث شناخته می شود.

نکته: بررسی پرونده هایی که نسبت وارث با متوفی را مورد اعتراض قرار داده است در صلاحیت دادگاه عمومی است. برای پذیرش یا اعتراض به رابطه زوجیت یک فرد با متوفی باید به دادگاه خانواده مراجعه کرد و سایر مسائل موجود در شورای حل اختلاف محلی بررسی می شوند.

اشتباه در گواهی حصر وراثت

یکی از مصادیق اعتراض به گواهی انحصار وراثت ، اشتباه در تنظیم متن موجود است. به عنوان مثال یک پدر و پسر در دو زمان متفاوت فوت می کنند و فوت پدر پیش از فوت پسر بوده است. پرداخت سهم الارث پسر به فرزندان خود مستلزم تعیین شدن میزان سهم الارث او از پدر است. در این خصوص قانون افراد را موظف به دریافت گواهی حصر وراثت برای پرداخت سهم الارث می نماید.

تصور کنید دو درخواست متفاوت و مرتبط با یکدیگر به صورت همزمان صورت گیرد تا ماترک هر دو متوفی به صورت قانونی تعیین تکلیف گردد. حال ممکن است در خصوص نام وراث اشتباهاتی در این زمینه صورت گیرد. کمااینکه چنین مسئله ای در یکی از پرونده های اخیر نیز مطرح شده است. عدم ذکر نام پسر در لیست وارثین پدر باعث می شود فرزندان و همسر او از سهم الارث او بهره مند نشوند. در چنین شرایطی می گویند اشتباه در گواهی حصر وراثت روی داده و باید مراحل قانونی را سپری نمود.

تغییر گواهی انحصار وراثت

زمانی که سهل انگاری یا اشتباهی در گواهی حصر وراثت دیده می شود باید نسبت به تغییر و تصحیح آن اقدام کرد. تغییر گواهی انحصار وراثت به صورت دستی و بدون بررسی پرونده در دادگاه یک جرم کیفری بوده و به عنوان کلاهبرداری قابل پیگرد خواهد بود. بنابراین بهترین کار ممکن در این زمینه این است که یک دادخواست مبنی بر اصلاح گواهی حصر وراثت تنظیم نموده و به دادگاه صالح تقدیم نمایید. اگر گواهی مورد نظر در همان دادگاه بدوی به صورت نهایی صادر شده باشد همان دادگاه نیز می تواند نسبت به این امر تصمیم قطعی گرفته و در خصوص تصحیح گواهی مورد نظر اقدام کند.

اعتبار گواهی حصر وراثت

منظور از اعتبار گواهی انحصار وراثت، مدت زمانیست که می توان با استناد به آن، نسبت به تقسیم ماترک میان اشخاص ذکر شده اقدام نمود. اعتبار این گواهی تا زمانی که با توجه به قوانین مدون در این زمینه و با توجه به نام تمامی وراث تنظیم شده باشد و هیچ گونه مال یا دین دیگری از متوفی که در زمان حیات او وجود داشته پدیدار نشده است به قوت خود باقی بوده و می توان به آن ترتیب اثر داد.

برای اعتراض به گواهی انحصار وراثت زمان مشخصی در قانون تعیین شده است با این حال در هر زمان دیگری که اسنادی دال بر اشتباه بودن این گواهی پیدا شود می توان نسبت به تصحیح گواهی حصر وراثت اقدام نمود و به اعتبار گواهی قبلی پایان بخشید. قانون در این خصوص هیچ گونه زمان مشخص و محدودی را مقرر نکرده است.