بایگانی ماه نوامبر, 2023

صدور حکم حجر : در ابتدا برای آنکه بخواهیم رویه ی صدور و گرفتن حکم حجر را برای شما عزیزان بازگو کنیم ، نیاز است که شما را با تعریف ساده ی برخی واژه های حقوقی که برای فهم بهتر و دقیق تر این مطلب لازم است ، آشنا کنیم.

حجر و محجور به چه معناست؟

بهتر است در درچه ی اول به شما بگوییم حجر چیست و به چه کسی محجور میگویند ؛ محجور در فارسی و در لغت نامه ی دهخدا به معنای بازداشته شده و منع کرده شده و در عالم حقوق به کسی گفته میشود که توانایی هیچ گونه تصرف و یا اداره ای در اموال خویش ندارد ، به زبان ساده تر محجور فردی است که بالغ ( برنا ، پخته ) نیست . در عالم حقوق ما به سه نوع از افراد محجور میگوییم :

• افراد مجنون ( دیوانه )
• افراد سفیه ( توانایی اداره و تصرف در حقوق مالی خویش را ندارند و یا بهتر است بگوییم افرادی که توانایی انجام هیچ گونه معاملات اقتصادی را ندارند )
• افراد غیر رشید ( افرادی که به بلوغ سنی 18 سال نرسیده اند ).

صدور حکم حجر چه فایده ای دارد؟

صدور حکم حجر در واقع نوعی اقدام حمایتی از فرد محجور و همچنین تمامی افرادی است که با فرد محجور در ارتباط هستند و خطراتی که فرد محجور را تهدید میکند آن ها را نیز تهدید میکند.

نقش والدین در صدور حکم حجر فرد محجور

طبق قانون والدین به اعلام مراتب حجر فرزندان خود پس از سپری شدن دوران کودکی ملزم هستند یعنی اگر والدینی به این موضوع اطمینان دارند که فرزند آن ها مجنون است مکلفند این موضوع را به دادگاه اعلام نموده و تقاضای صدور حکم حجر فرزند خویش را از دادگاه نمایند.همچنین این نکته نیز لازم به ذکر است که فقط والدین نیستند که برای فرزندان خود میتوانند درخواست صدور حکم حجر نمایند بلکه اگر والدین نیز به هر دلیلی از قبلی بیماری ، کهولت سن ، نداشتن تعادل روانی ، نداشتن عقل اقتصادی و … محجور به حساب می آیند و به زندگی و آینده فرزندان ضرر وارد میکنند ، فرزندان نیز میتوانند درخواست صدور حکم حجر والدین خویش را داشته و اعلام آمادگی برای قیمومیت نمایند.

آیا میدانید به چه کسی قیم گفته میشود ؟

بهتر است قبل از اینکه وارد روند نصب قیم و صدور حکم حجر شویم به زبان ساده برای شما توضیح دهیم که قیم کیست و چه وظایفی دارد . قیم در فارسی به معنای سرپرست و برپادارنده ی کاری میباشد و در اصطلاح حقوقی به کسی گفته میشود که در مواردی که فرد محجور والدین نداشته باشد برای سرپرستی محجور و نگهداری اموال وی منصوب میشود.

راه های درخواست حکم محجوریت

برای درخواست صدور حکم محجوریت دو راه وجود دارد :

مراجعه به دادستان

راه اول آن است که با مراجعه به دادستان ، اعلام مراتب حجر را به وی نمایند و از وی درخواست صدور حکم حجر کنند ، دادستان پس از بررسی های لازم اگر نیاز بداند پرونده را به دادگاه برای تعیین قیم ارجاع میدهد.

مراجعه به دادگاه صالح

راه دوم آن است که مستقیما به دادگاه صالح مراجعه نموده و با در دست داشتن مدارک و شواهد کافی دال بر حجر ، درخواست تعیین قیم نمایید.

لازم به ذکر است که روند رسیدگی برای صدور حکم حجر کمی پیچیده است ؛ دادگاه صالح در ابتدا دادسرای امور حسبی میباشد برای تقدیم دادخواست که سپس به دادیاری ارجاع داده شده و سپس باید مراحل پزشکی قانونی و مددکاری اجتماعی را نیز طی کند و بعد از اتمام تمامی این مراحل ، رسیدگی در دادگاه خانواده ویزه امور حسبی انجام میشود.

این نکته بسیار مهم را به اطلاع شما میرسانیم که اگر دیگر مطالب حقوقی را خوانده باشید به شما گفته میشود که فقط پدر و جد پدری حق درخواست برای صدور حکم حجر و یا تعیین قیم را دارند که این یک غلط رایج بین عوام میباشد و مادر نیز هم مکلف به اعلام مراتب حجر با دادگاه ، هم درخواست صدور حکم حجر و یا تعیین قیم و هم حق تجدید نظرخواهی نسبت به رای دادگاه بدوی در مورد حکم حجر را دارد.

فرقی نمیکند که راه اول را انتخاب کنید یا راه دوم در هر دو صورت پس از تقدیم درخواست شما برای صدور حکم حجر دادگاه و یا دادستان با کمک دایره سرپرستی دادگستری محل ، تحقیقات محلی ، تحقیق از خود فردی که ادعای محجوریت وی شده ، کارشناسان پزشکی قانونی و شهود لازم شروع به تحقیقات کرده تا صحت یا عدم صحت ادعای شما من باب محجوریت فرد را مورد بررسی قرار دهد.

پس از تکمیل تحقیقات ، نتایج به دادگاه ارسال شده تا دادگاه برای صدور یا عدم صدور حکم حجر اقدام نماید و اگر دادگاه با صدور حکم حجر موافقت نمود به تبع آن به دنبال شناسایی فرد مناسب جهت قیمومیت ( در صورت نبودن ولی خاص که در بالا به آن اشاره شد ) باشد.

ویژگی های قیم

فردی که به سمت قیمومیت منصوب میشود باید دارای اهلیت کامل ، شایسته و بالغ باشد و شرایط دیگری نیز در قانون گفته شده برای افرادی که از قیمومیت ممنوع هستند همانند تجار ورشکسته و یا کسانی که خود ، در قیمومیت دیگری هستند.حدود و اختیارات قیم را خود دادگاه و در پاره ای از موارد قانون تعیین میکند و قیم نمیتواند از حدود اختیارات خودش تجاوز کند و اگر با انجام اعمالی موجب ورود ضرر به فرد تحت سرپرستی خودش شود ، قطعاً ملزم به جبران خسارت میباشد و در برخی موارد حتی ممکن است از سمت قیمومیت عزل گردد و همینطور قیم وظیفه دارد هر ساله گزارش کاملی از آنچه که انجام داده را در اختیار دادستان بگذارد.

دو نکته تکمیلی من باب حکم حجر که لازم به ذکر است آن است که زمانی که حکم حجر برای فردی صادر شد ، کلیه معاملاتی که فرد محجور انجام داده قابل ابطال هستند و شما میتوانید به مراجعه به دادگاه حقوقی دادخواست ابطال معامله را بدهید و نگران ضرری که به شما وارد شده است نباشید.

همچنین شما میتوانید برای فردی که فوت شده نیز درخواست صدور حکم حجر بدهید و به تبع صدور این حکم معاملات قبل از فوت متوفی قابل ابطال هستند.

در آخر به شما میگوییم که با توجه به قانون مدنی اصل بر صحت و سلامت و بلوغ افراد میباشد و شما باری اثبات محجوریت افراد نیاز به مدارک و شواهد قوی دال بر حجر فرد دارید پس حتماً مشاوره با وکیل حقوقی را فراموش نکنید.