محجور کیست؟ + شرایط قانونی محجورین

محجور کیست؟ برخی لغات و اصطلاحات حقوقی هستند که ممکن است شما هنگامی که به مشکل یا مسئله ای حقوقی برمیخورید با آن مواجهه شوید که وظیفه ما آن است که اصطلاحات و لغات را به زبان ساده برای شما توضیح دهیم.

یکی از این لغات که اتفاقاً خیلی کاربردی نیز در علم حقوق میباشد “محجور” بوده که در این مقاله که به کمک وکلای متخصص گروه وکلای عدل محور نگارش شده است در خصوص آن به شما توضیحاتی را ارائه خواهیم داد.

اهلیت به چه معناست؟

هر انسانی زمانی که به دنیا می آید دارای حقوقی است و در جامعه و در قانون حق و حقوقی برای او قائل هستیم.

به حقی که انسان برای دارا شدن این حقوق دارد اهلیت تمتع و به حقی که انسان برای اجرایی شدن و اجرایی کردن این حقوق دارد. اهلیت استیفاء میگویند.

محجور کیست؟

حجر به چه معناست؟

در معنای لغوی و مطابق آنچه که در لغتنامه های فارسی ترجمه شده است. حجر به معنای منع و بازداشتن بوده و در معنای حقوقی به معنای نداشتن اهلیت استیفاست!

یعنی فرد توانایی لازم برای اجرایی کردن حقوق خود را ندارد. که مبنای این اهلیت استیفاء قوه درک و شعور انسان میباشد که محجور ین در واقع افرادی هستند. که قوه درک و تمیز خوب از بد را ندارند و دارای اهلیت استیفاء نمیباشند.

محجور بنا بر حکم قانون یا نمیتوانند حقوق و امور قانونی مختص به خود را رعایت کنند. و یا باید آن را به کمک فرد دیگری نظیر قیم یا ولی یا امین انجام بدهند.

محجورین چند دسته هستند؟

به طور کلی باید گفت که مطابق علم حقوق،محجورین به سه دسته تقسیم میشوند

  • مجانین
  • افراد غیر رشید
  • خردسالان

چه کسانی محجور هستند؟

مطابق آنچه که در بند فوق گفته شد محجورین نیز به سه دسته تقسیم میشوند که عبارتند از:

• افراد صغیر

صغیر فردی است که هنور به سن بلوغ نرسیده باشد و در واقع به کودکان و خردسالانی گفته می شود. که هنوز شعور و درک کافی برای تشخیص خوب از بد و منفی از مثبت را ندارند. اصولاً به دختران زیر 9 سال و پسران زیر 14 سال،صغیر گفته میشود. که خود سغیر به دو بخش صغیر ممیز و صغیر غیر ممیز تقسیم میگردد.

صغیر غیر ممیز صغیری است که به هیچ عنوان توانایی تشخیص خوب از بد را ندارد. نظیر کودکان و خردسالان 1 الی 3 ساله و صغیر ممیز فردی است. که تا حدودی میتواند خوب از بد را تشخیص دهد. اما نه به طور کامل و این افراد برای انجام حقوق قانونی خود نیاز به اذن یا تنفیذ ولی یا قیم خود دارند.

• افراد سفیه

برای سفیه بودن سن و سال مشخصی در قانون در نظر گرفته نشده است. و سفیه بودن ارتباطی به سن و سال ندارد. حتی ممکن است فردی 60 ساله باشد. اما سفیه بوده باشد و معاملات او غیرنافذ محسوب گردد.

افراد سفیه افرادی هستند که حقوق غیرمالی خود را میتوانند انجام دهند. نظیر ازدواج کردن اما در حقوق مالی خود فاقد قوه درک و شعور هستند. و توانایی تحلیل اقتصادی ندارند و گاهاً ممکن است زمین و یا اموال خود را که ارزشی بالای یک میلیارد داشته باشد به مبلغ یک میلیون تومان معامله کنند. یا اموال خود را در ازای مبلغی ناچیز هبه نمایند و معاملات افراد سفیه نیاز به تنفیذ ولی یا قیم آنان دارد.

• مجانین

مجانین یا افراد مجنون یا افرادی که در زبان ساده به آنان دیوانه گفته میشود افرادی هستند که مطابق نظریه پزشکی قانونی برای آنان حکم مجنونیت گرفته شده باشد. و افرادی هستند که دارای تعادل روانی نبوده و عقل آنان زائل شده است که مجانین نیز خود به دو بخش مجنون ادواری و مجنون دائمی تقسیم میشوند. که بهتر است برای تمامی این افراد حکم حجر گرفته شود تا بعداً در معاملات دچار مشکل نشوند.

میزان نفقه سال 1402 چقدر است ؟

میزان نفقه سال 1402 : ازدواج و انعقاد عقد نکاح امری سنتی بوده که در دین اسلام به آن تشویق و ترویج بسیاری شده است و در قوانین ایران نیز برای آن قواعد و تکالیف مشخص و معینی که برگرفته از دین اسلام بوده مشخص شده است.

هنگامی که زن و مردی با یکدیگر ازدواج میکنند و تصمیم میگیرند که عقد نکاح را منعقد نمایند. وظایفی دارند نظیر تعیین مهریه و همچنین وقتی عقد نکاح منعقد شد و این دو زن و شوهر اعلام شدند و به یکدیگر محرم شدند. تکالیفی بر ذمه آن ها قرار میگیرند.

یکی از این تکالیف تمیکن است که بر دو قسم است تمکین عام و تمکین خاص؛به این معنی است که زوجه موظف است با شوهر خود با حسن نیت رفتار کند و ریاست او در خانواده را بپذیرد و همچنین با همسر خویش رابطه جنسی برقرار نماید.

میزان نفقه سال 1402

هنگامی که زنی تمکین میکند،در مقابل بر ذمه مرد وظیفه ای تحت عنوان نفقه قرار میگیرد که موظف میشود مطابق این وظیفه تمامی نیاز های مالی زن اعم از خوراک،پوشاک،تحصیل،درمان و … را بدهد.

حال چنانچه زنی با وجود اینکه تمکین میکند،نفقه دریافت نکند میتواند از دادگاه مطالبه نفقه معوقه خود را داشته باشد. و دادگاه مطابق با شخصیت و شان اجتماعی زوجه و وضعیت مالی زوج،میزان نفقه را معین میکند که زوج یا زوجه میتوانند هر شش ماه یکبار تعدیل آن را از دادگاه بخواهند به این معنی که میزان آن را مطابق شرایط زیاد یا کم نمایند.

نفقه چیست؟

همانگونه که پیشتر ذکر شد،نفقه یکی از وظایف اصلی مرد در عقد نکاح بوده در مقابل زنی که تمکین میکند و در قانون مدنی نیز چنین آمده است که ” نفقه زن در نکاح دائم بر عهده مرد میباشد “.

وکیل نفقه : برای اینکه بدانیم نفقه شامل چه چیزاهایی میشود باید به تعریفی که قانون مدنی از نفقه ارائه داده است نگاه کنیم که نفقه را اینگونه تعریف میکند ” نفقه شامل همه ی نیاز های متعارف و ماتناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن،البسه،اثاث منزل و هزینه های بهداشتی و درمانی و خادم،در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض میباشد.

پس در واقع نفقه شامل موارد زیر میگردد

  • مسکن متناسب و متعارف
  • البسه متناسب و متعارف
  • اثاث منزل متناسب و متعارف
  • هزینه های بهداشتی و درمانی در صورت نقصان یا مرض
  • هزینه های خادم در صورت عادت یا احتیاج

پس مرد موظف است خوراک،پوشاک،مسکن مناسب،هزینه های بهداشتی لازم،هزینه های درمانی لازم،اثاث منزل و … که مورد نیاز زوجه بود. و در شان و متناسب با شصیت زوجه باشد را تامین کند. و در مقابل آن زوجه موظف است از مرد خویش تمکین نماید.

نحوه محاسبه نفقه

میزان نفقه در سال 1402

همانگونه که ذکر شد چنانچه مردی نفقه زوجه نکاح دائم خویش را نپردازد. زوجه میتواند به دفاتر خدمات قضایی مراجعه کند و مدارک لازم خود برای دادخواست مطالبه نفقه را ارائه دهد. مدارکی نظیر:

  • اصل شناسنامه
  • اصل کارت ملی
  • اصل سند ازدواج
  • مدارک و مستندات لازم مبنی بر تمکین از زوج
  • مدارک و مستندات لازم مبنی بر عدم دریافت نفقه

بعد از ثبت دادخواست پرونده به دادگاه خانواده صالح به رسیدگی ارجاع داده میشود. و دادگاه میزان نفقه ای که زن مستحق دریافت آن است را تعیین میکند و مرد را موظف به پرداخت آن مینماید.

حال از آنجایی که نرخ تورم هر ساله تغییر میکند و قیمت ها تغییر میکنند. و هزینه های روزانه و ماهیانه افراد تغییر میکند،هرساله این نرخی که دادگاه تعیین میکند. متفاوت بوده و همچنین با توجه به شرایط و وضعیت مالی هر فرد نیز این میزان نفقه متفاوت میباشد.

بنابراین نمیتوان به قطعیت میزان نفقه ای که در سال 1402 معین میشود را اعلام کرد. اما در صورت مشاوره حقوقی با وکیل متخصص خانواده گروه وکلای عدل محور و شرح شرایط خود میتوانید از حدود نفقه دریافتی خود آگاه شوید.

معرفی سامانه ثبت شرکت ها

سامانه ثبت شرکت ها : در ابتدا میخواهیم به شما در خصوص سامانه تازه تاسیس ثبت شرکت ها توضیح دهیم. سپس با توجه به کارایی و کاربرد ها و خدماتی که سامانه ثبت شرکت ها ارائه میدهد. در خصوص پلمپ دفاتر قانونی و ارسال اظهارنامه مالیاتی برای پلمپ دفاتر قانونی صحبت کنیم.

سـامـانه ثبـت شـرکـت ها سامانه ای تازه تاسیس است که زیر نظر سازمان ثبت اسناد و املاک کشور فعالیت خود را آغاز کرده است. و به طور کلی خدماتی نظیر ثبت تاسیس شخصیت های حقوقی،اطلاعات شخصیت حقوقی،اظهارنامه های دفاتر ثبت تجاری،درخواست کد فراگیر و انصراف از آن و اظهارنامه پلمپ دفاتر قانونی و … را انجام میدهد.

معرفی سامانه ثبت شرکت ها

در ادامه در خصوص پلمپ دفاتر قانونی مطالب مفیدی را به شما عزیزان ارائه خواهیم داد. پس با وکیل امور ثبتی عدل محور همراه باشید.

پلمپ دفاتر قانونی

فردی که تاجر است و مطابق قانون تجارت ، تاجر محسوب میشود. باید دارای چهار نوع دفتر اعم از دارایی ، کل ، روزنامه و هفتگی باشد. همچنین مطابق قانون تجارت فرد تاجر باید هر ساله درخواستی به مرجع ثبت شرکت ها تحت عنوان پلمپ دفاتر روزنامه و کل ارسال نماید تا دفاتر روزنامه و کل او هر ساله پلمپ گردند.

سامانه پلمپ دفاتر قانونی

در گذشته فرد تاجر برای پلمپ دفاتر خود باید به صورت حضوری به مرجع ثبت شرکت ها مراجعه میکرد و به صورت کاغذی درخواست خود را مبنی بر پلمپ دفاتر روزنامه و کل خود به مرجع ثبت شرکت ها تسلیم میکرد.

اما از آنجایی که وظیفه دولت آسان سازی امور مردم بوده ، با وجود اینترنت و فضای مجازی به راحتی این امر از طریق سامانه ثبت شرکت ها ممکن شده است و افراد میتوانند با مراجعه به سامانه ثبت شرکت ها برای پلمپ دفاتر قانونی خود اقدام نمایند.

اظهارنامه پلمپ دفاتر قانونی

همانگونه که گفته شد پلمپ دفاتر قانونی و تمامی موارد مربوط به امور ثبت شرکت ها زیر مجموعه ی مواردی هستند که در حیطه ی وظایف سازمان ثبـت شـرکت ها قرار دارد. و تمامی امور مربوط به ثبت شرکت ها نیز در زیر مجموعه ی سـازمان ثبـت اسناد و املـاک بوده و سامانه الکترونیک ثبت شرکت ها نیز که این خدمات نظیر اظهارنامه پلمپ دفاتر قانونی و ثبت و ایجد شرکت حقوقی و … را انجام میدهند نیز زیر مجموعه ی سازمان ثبت اسناد و املاک هستند و زیر نظر سازمان ثبت انجام وظیفه میکنند.

سامانه اظهارنامه پلمپ دفاتر قانونی

این سـامانه به آدرس

IRSHERKAT.SSAA.IR

میباشد که تجار عزیز برای درخواست های سالیانه خود مبنی بر پلمپ دفاتر قانونی خود میتوانند به این سامانه مراجعه کنند.

پس از ثبت درخواست پلمپ دفاتر قانونی ، مامور مربوطه اقدام به شماره گذاری دفاتر و صفحات آن کرده است. و مشخصات تاجر را نیز یادداشت میکند و سپس دفاتر مذکور را به صورت پلمپ شده به آدرس تاجر ارسال مینماید.

تمرد نسبت به مامورین دولت و 3 شرط لازم

در این مقاله قصد داریم به شما عزیزان در خصوص جرم تمرد نسبت به مامورین دولت توضیح دهیم. اینکه این جرم توسط چه اشخاصی صورت میگیرد و نسبت به چه اشخاصی اعمال می شود. شرایط تحقق این جرم چیست و مجازات آن در زمره چه دسته از مجازات های کیفری نظیر حدود یا تعزیر قرار میگیرد. پس با عدل محور همراه باشید.

جرم تمرد نسبت به مامورین دولت

کلمه تمـرد به معنای سرپیچی کردن و نافرمانی کردن میباشد و همانطور که از عنوان مجرمانه این جرم پیداست فقط نـسبت به مامـورین دولتـی این جرم صورت میگیرد. اما در عمل و آنچه که در قانون تعریف شده است. این جرم به معنای سرپیچی کردن از دستور و فرمان مامور دولت نمیباشد بلکه به نحو دیگری تعریف میگردد.

تمرد نسبت به مامورین دولت

تعریف جرم تمرد نسبت به مامورین دولت

مطابق قانون مجازات اسلامی جرم تمـرد نسـبت به مـامـورین دولت به آن معنا است. که هنگامی که مرتکب آگاه باشد که فردی که مخاطب است مامورین دولت بوده و در حین انجام وظیفه خود میباشد. و با آگاهی و به صورت عامدانه نسبت به این دو شرایط به وی حمله کند و یا با علم و آگاهی و قصد نسبت به وی مقاومتی انجام دهد. مرتکب جرم تمرد شده است.

شرایط جرم

همانگونه در تعریف جرم تـمرد نسـبت به مـامـورین دولتـی ذکر شد این جرم دارای سه شرط میباشد.

  1. شرط اول آن است که حمله و یا مقاومت نسبت به مامورین دولت صورت گرفته باشد
  2. شرط دوم آن است که این حمله و مقاومت با علم و آگاهی باشد و چنانچه فرد با تصور اینکه شخصی که به او حمله میکند. یک فرد جنایتکار و یا ولگرد و یا تکدی گر و یا … میباشد به وی حمله کند مرتکب جرم تمرد نسبت به مامورین دولتی نشده است.
  3. شرط سوم آن است که این حمله و یا مقاومت به مامورین دولت و برای انجام وظیفه آنان بوده باشد. و چنانچه مرتکب با مامورین دولت خصومت شخصی داشته. و بنا به دلایلی غیر از انجام وظیفه به وی حمله کند مشمول این جرم نمیگردد.

مجازات جرم تمرد نسبت به مامورین دولتی

چنانچه مرتکب جرم تـمرد نـسبـت به مـامورین دولـتی به قصد تهدید مامورین دولتی اسلحه در آورده اما از آن استفاده نکند. و فقط آن را نشان دهد به شش ماه تا دو سال حبس محکوم میشود.

چنانچه مرتکب جرم تمـرد نـسبت به مامـورین دولت در حین حمله یا مقاومت دست به اسلحه ببرد به حبس از یک تا سه سال محکوم میگردد.

و در سایر موارد مرتکب جرم تمـرد نسبـت به مامـورین دولتـی به حبس از سه ماه تا یک سال محکوم میگردد.

ورشکستگی چیست و چه تبعاتی دارد ؟

در این مقاله قصد داریم به شما عزیزان در خصوص ورشکستگی توضیح دهیم. اینکه در چه صورتی تاجری که ورشکسته میگردد. به مجازات جزایی محکوم میگردد. و آیا این مجازات جزایی نظیر جزای نقدی یا حبس یا … اجباری است و یا اختیاری. ! پس با ما همراه باشید.

تعریف ورشکستگی

در قدم اول شما باید بدانید که ورشکسـتگی مخصوص تجار میباشد.

تاجر کسی است که شغل معمولی او و امرار معاش او فعالیت های تجارتی باشد. و هرگاه شخص تاجر از تادیه دیون خود ناتوان باشد ، به ورشکستگی محکوم میگردد.

ورشکستگی چیست

ورشکستگـی شامل افراد عادی نمیگردد و افراد عادی چنانچه از تادیه دیون خود ناتوان گردند. باید دعوی اعسار را در محاکم قضائی مطرح کنند.

احکام جزایی ورشکستگی

ورشکستگی در دو صورت شامل احکام جزایی میباشد. ورشـکستگی به تقصیر که صدور حکم جزایی برای آن اختباری بوده و ورشکـستگی به تقلب که صدور حکم جزایی در خصوص آن اجباری میباشد که در ادامه به توضیح آن میپردازیم.

ورشکستگی به تقلب

مواردی که شامل ورشـکستگی به تقلب میشود در قانون تجارت تعریف شده است که شامل موارد زیر میگردد:

  1. تاجر از قصد و عمد دفاتر تجاری خود را (روزانه،کل،دارایی و …) مفقود کرده باشد.
  2. تاجر از عمد دارایی خود را مخفی کرده باشد و یا از طریق معاملات صوری از بین برده باشد.
  3. از طرق متقلبانه قروض خود را بیشتر از مزان اصلی آن نشان داده باشد.

مجازات ورشـکستگی به تقلب

مجازات ورشکستـگی به تقلب حبس از یک سال تا پنج سال میباشد و حبس تعزیری درجه 5 به حساب می آید.

ورشکستـگی به تقصیر

موارد ورشکستگی به تقصیر به دو بخش اختیاری و اجباری تقسیم میشود.

ورشکستگـی به تقصیر اختیاری به شرح زیر در قانون تجارت تعریف میگردد:

  1. چنانچه تاجر برای دیگری تعهداتی را تعهد نموده باشد که برای او و در شرایط او فوق العاده بوده باشد.
  2. تاجر ظرف 3 روز مطابق وظیفه خود ، توقف خود را اعلام نکرده باشد.
  3. تاجر دفتر نداشته و یا دفاتر او بی ترتیب بوده باشند.

ورشکستگی به تقصیر اجباری به شرح زیر تعریف میگردد:

  1. تاجر مخارج فوق العاده ای را در شرایط عادی انجام داده باشد.
  2. تاجر تجارت پر رسیک و موهومی را انجام داده باشد.
  3. تاجر پس از تاریخ توقف خود قروض خود را تادیه کرده باشد
  4. تاجر خریدی بالاتر از مظنه روز و یا فروشی نازل تر از مظنه روز انجام داده باشد.

مجازات ورشـکستگی به تقصیر

چنانچخ تاجر به مجازات ورشکستگی به تقصیر محکوم گردد به حبس از شش ماه الی دو سال محکوم میشود.

استرداد دعوا از مراجع قضایی

شرایط و نکات مهم استرداد دعوا با گروه وکلای عدل محور  : دعوا در لغتنامه های فارسی به معانی مختلفی تعبیر شده است که از میان آنان میتوان به ادعا کردن،طلب کردن،دادخواهی و نزاع اشاره نمود.

معنی کلمه دعوا در اصطلاح حقوقی نیز به همین صورت بوده و هنگامی که شما بخواهید خواسته ای را از محاکم حقوقی درخواست نمایید. در واقع باید در ابتدا دعوای خود را از طریق دادخواست و … مطرح کرده تا برای شما وقت رسیدگی تعیین شده و به خواسته شما رسیدگی شود. و حکم مقتضی بر اساس خواسته شما صادر گردد.

حال در این مسیر رسیدگی و در این مسیر طرح دعوا و طرح خواسته شده در محاکم قضایی برخی عبارات و اصطلاحات حقوقی هستند. که ممکن است شما با آن ها رو به رو شوید و معنی آن را ندارید. و در این حین نخواهید از وکیل دادگستری نیز کمک بجویید که البته پیشنهاد ما به شما آن است که در تمامی مراحل طرح دعوی در محاکم قضایی حتی نوشتن دادخواست از یک وکیل دادگستری و یا مشاور حقوقی کمک بگیرید. گروه وکلای عدل محور آماده خدمت رسانی به شما در تمامی مراحل طرح دعوی اعم از تقدیم دادخواست،شرکت در جلسات،اجرای احکام،تجدیدنظر خواهی یا فرجام خواهی و … میباشد.

استرداد دعوا از مراجع قضایی

یکی از این اصطلاحاتی که ممکن است با آن روبه رو شوید عبارت استرداد دعوا بوده که میتواند در برخی اوقات به نفع شما و در برخی از شما به ضرر شما باشد.

در این مقاله در خصوص اصطلاح استرداد دعوی با شما صحبت کرده. و موارد معینه در قانون برای استرداد دعوی را به شما توضیح میدهیم. پس با عدل محور همراه باشید.

استرداد دعوی چیست؟

استرداد در لغت به معنای پس گرفتن بوده و استرداد دعوی در اصطلاح حقوقی نیز همانگونه که ذکر شد،به معنای پس گرفتن دعوا و خواسته ای است که شما در دادگاه مطرح کرده اید.

بنا به هر دلیلی نظیر توافق،جبران خسارت،بخشش و … ممکن است شما در مسیر رسیدگی تصمیم به این بگیرید که دعوای خود را پس بگیرید. که به این امر استرداد دعوا گفته میشود.

حال یک سری سوالا وجود دارد نظیر آنکه چه کسی میتواند دعوا را مسترد نماید. و یا مدت زمان لازم برای استرداد دعوا چه  زمانی بوده و یا آنکه آیا میتوان بعد از استرداد دعوا دوباره دعوا مطروحه را مطرح کرد و یا خیر؟

با ما همراه باشید تا به این سوالات شما پاسخ دهیم.

  • چه کسی میتواند استرداد دعوا را انجام دهد؟
  • چه کسی میتواند استرداد دعوا را انجام دهد و یا به عبارت دیگر،دعوا را مسترد نماید؟

اگر بخواهیم کسی دقت و تامل در این موضوع داشته باشیم به این نتیجه میرسیم که منطقی نبوده که فردی که خوانده دعواست. و خواسته دعوا از او درخواست شده است بتواند دعوا مطروحه را مسترد کند. پس بنابراین تنها یک فرد باقی میماند و آن کسی نیست به جز خواهان دعوا یا همان فردی که با تقدیم دادخواست،خواسته و دعوا مورد نظر خود را به دادگاه تقدیم کرده است. و او میتواند دعوا خود را مسترد نماید.

برای استرداد دعوا چه مهلت زمانی در نظر گرفته شده است؟

مهلتی که برای استرداد دعوا در محاکم قضایی در نظر گرفته شده است تا زمانی بوده که دادرسی به پایان نرسیده باشد.

گاهی اوقات ممکن است دادرسی با یک جلسه تشکیل دادگاه به پایان برسد. و گاهی نیز ممکن است دادرسی به تمدید جلسه منتهی شده و بعد از تشکیل چندین جلسه به اتمام برسد.

مادامی که دادرسی تمام نشده است میتوان استرداد دعوی را انجام داد و دعوی مطروجه را مسترد نمود.

توجه داشته باشید که چنانچه خواهان بخواهد بعد از اتمام مذاکرات اصحاب دعوا ، دعوا خود را مسترد نماید. حتماً و حتماً به رضایت خوانده نیاز دارد و بدون رضایت خوانده نمیتواند دعوی مطروحه را مسترد نماید.

آیا پس از استرداد دعوا ، میتوان دوباره دادخواست مورد نظر را مطرح کرد؟

در صورتی که دعوا مطروحه مسترد گردد،دادگاه قرار سقوط دعوی را صادر مینماید. و پس از صدور قرار سقوط دعوی دیگر امکان طرح مجدد خواسته مذکور وجود نخواهد داشت.

تاثیر قوه قاهره بر تعهدات در شرایط فورس ماژور

تاثیر قوه قاهره بر تعهدات : قوه قاهره یا شرایط ” فورس ماژور ” شرایطی است که خاص ، غیر قابل پیش بینی و اجتناب ناپذیر میباشد. یعنی چه؟

یعنی شرایط فورس ماژور یا قوه قاهره شرایطی است که به صورت ناگهانی پیش می آید. و هیچ فردی نمیتوانسته وجود و ایجاد آن شرایط را پیش بینی نماید و شرایط پیش آمده نیز به صورتی نبوده است. که بتوان از وجود یا ایجاد آن جلوگیری کرد. همچنین شرایط فورس ماژور یا همان قوه قاهره نیز شرایطی است که عامل ایجاد آن نیروی انسانی نبوده و بنا به دلایلی خارج از نیرو و فشار انسان به وجود آمده است.

چنانچه بخواهیم برای شرایط فورس ماژور یا قوه قاهره مثال های متعددی بزنیم از مهم ترین این شرایط میتوان به همه گیری و شکل گیری ویروس کرونا اشاره کرده. که برهم خوردن نظم جهانی و تغییر شکل بسیاری از مشاغل و کسب کار ها را به همراه داشت.

تاثیر قوه قاهره بر تعهدات در شرایط فورس ماژور

اما برای شرایط فورس ماژور یا قوه قاهره مثال واضح و مصادیق مشخصی وجود ندارد. و میتوان هر حادثه ای را که شرایط فوق را داشته باشد. به آن تعمیم داد. و از شرایطی که در قرارداد ها یا تعهدات برای شرایط فورس ماژور یا قوه قاهره پیش بینی شده است استفاده نمود.

در این مقاله در خصوص آنکه شرایط فورس ماژور یا قوه قاهره بر تعهدات و قراردادهای ما چه تاثیری میگذراند صحبت خواهیم کرد. و تاثیر این شرایط بر تعهدات را بررسی میکنیم. پس با عدل محور همراه باشید.

فورس ماژور در تعهدات

تعهد در معنای لغوی خود به معانی مختلفی تعبیر شده است. که مهم ترین و مرتبط ترین آنان با بحث عبارتند از پیمان،تقبل،عهده،عهده دار شدن و در معنا و اصطلاح حقوقی نیز هر تعهدی دارای دو طرف میباشد. که یک طرف آن متعهد یعنی کسی که انجام دادن و یا عدم انجام کاری را قبول کرده است میباشد. و در طرف دیگر آن،متعهد له یعنی کسی که آن عمل و یا عدم انجام عمل به نفع او انجام میشود قرار دارد.

به زبان ساده تر تعهدات حقوقی یعنی یک فردی وظیفه انجام دادن یا عدم انجام کاری را به نفع طرف دیگر با توافق میان خودشان ، به عهده میگیرد.

حال گاهی ممکن است به دلیل وجود شرایط غیر قابل پیش بینی و اجتناب ناپذیر و خارجی و بدون دخالت عامل انسانی و بدون تقصیر شخص متعهد،فرد نمیتواند به وظیفه ی خود عمل کند. و در واقع به دلیل شرایط فورس ماژور یا قوه قاهره انجام تعهد معلق میماند.

سوالی که در این بین به وجود می آید آن است. که آیا در این حالت یعنی در حالت شرایط فورس ماژور یا قوه قاهره،آیا متعهدله میتواند بابت عدمانجام تعهد از متعهد خسارت بگیرد. و یا قرارداد موجود را فسخ نماید؟با ما همراه باشید.

تاثیرات قوه قاهره بر تعهدات

چند حالت مختلف

در شرایط فورس ماژور یا قوه قاهره ممکن است حالات مختلفی پیش بیاید که چندین حالت از حالات مختلف آن به شرط زیر میباشند:

  • شرایط فورس ماژور یا قوه قاهره به نحوی باشد که متعهد دیگر نتواند به مفاد تعهد خود عمل نماید.

به عنوان مثال تعهدی مبنی بر ورود کالایی به کشور به صورت قرارداد در آمده است. و سپس قانون تغییر کرده. و ورود آن کالا به کشور برای همیشه ممنوع میگردد. در این حالت امکان اجبار متعهد نیز وجود نداشته و حتی امکان دریافت خسارت نیز وجود ندارد. مگر آنکه متعهد له بتواند تعلل و تقصیر متعهد در اجرای تعهد را اثبات نماید.

  • شرایط فورس ماژور یا قوه قاهره به نحوی باشد که متعهد برای مدت کوتاهی نتواند تعهد خود را اجرا نماید.

حالتی را در نظر بگیرید که میان شصی و موسسه آموزش زبان انگلیسی تعهدی مبنی بر آموزش زبان وجود دارد. اما موسسه به علت شیوع ویروس کرونا برای مدت سه ماه تعطیل میگردد. و در این سه ما موسسه نمیتواند به آموزش زبان انگلیسی بپردازد. در این حالت شخص زبان آموز میتواند برای فسخ قرارداد و یا صبر تا زمان بر طرف شدن مانع،یکی از آن ها را انتخاب نماید.

مشاوره حقوقی با عدل محور

به طور کلی در خصوص شرایط فورس ماژور یا قوه قاهره باید اذعان داشت که اثبات این شرایط با دادگاه بوده و دادگاه پس از بررسی و مرور اتفاقاتی که به وقوع پیوسته است. در خصوص فسخ،انحلال،دریافت خسارت و … برای متعهد و تعهد تصمیم گیری مینماید.

ضرر قابل مطالبه چیست ؟

ضرر قابل مطالبه چیست و در چه شرایطی می توان برای آن اقدام کرد؟ ضرر در لغتنامه های فارسی به معانی مختلفی تعبیر شده است. که از میان تمامی آن ها میتوان به آسیب،خسارت،زیان،لطمه و موارد دیگری از این قبیل اشاره کرد.

در علم حقوق و در اصطلاح حقوقی نیز ضرر معانی مختلفی دارد که حال گاهاً این ضرر و آسیب میتواند به توسط از بین بردن مال متعلق به دیگری صورت گیرد و یا به توسط از بین بردن منفعت یکی از اموال متعلق به فرد صورت گیرد و یا گاهاً حتی با آسیب جسمی رساندن به فرد میتوان به او ضرر زد.

ضرر قابل مطالبه چیست ؟

چه در دعواهای خصوصی و چه در دعواهای کیفری،ضرر قابل مطالبه میباشد چنانچه برای دعاوی خصوصی ماده 231 قانون مدنی اینگونه عنوان مینماید که

” اگر ضرر بر متعهد له در نتیجه عدم انجام دادن تعهد و از بین رفتن مال باشد، ضرر قابل جبران است و شخصی که باعث از بین رفتن مال شده باید عین قیمت را بپردازد و یا اگر باعث ضرری در آن شده، از عهده برطرف کردن آن برآید ” و همچنین برای مطالبه ضرر در دعاوی کیفری ماده 14 قانون آیین دادرسی کیفری اینگونه اذعان مینماید که ” شاکی میتواند جبران تمام ضرر و زیان های مادی و معنوی و ممکن الحصول ناشی از جرم را مطالبه نماید “

حال سوالی که پیش می آید و در این مقاله به آن خواهیم پرداخت آن است که چه ضرر های قابل مطالبه هستند. و تا چه میزان از ضرر وارده جبران میگردد و میتوان جبران خسارت آن را درخواست نمود؟

با عدل محور همراه باشید تا در این مقاله به سوالات مرتبط با ضرر های قابل مطالبه شما پاسخ بدهیم.

به انجام چه عملی ضرر گفته میشود؟

هر عملی که باعث ورود خسارتی به فرد گردد،ضرر نامیده میگردد. حالتی را در نظر بگیرید که فردی آشپز است و شغل و ممر درآمد او آشپزی میباشد. شخص دیگری به هر روشی که ممکن است،حس چشایی او را از بین میبرد. یا برای مدتی به آن آسیب میرساند به نحوی که فرد ، دیگر نمیتواند غذاهایی که خودش میپزد را بچشد و از کار بیکار میگردد.

یا حال دیگری را در نظر بگیرید که فردی راننده تاکسی بوده و منبع درآمدی او از رانندگی تاکسی میباشد. و فرد دیگری پای او را میشکند و او برای مدت یک ماه نمیتواند رانندگی کند و منبع درآمد او قطع میگردد.

حالت دیگری نیز ممکن است تمامی اتفاقات فوق برای وسایل و اموال فرد بیافتد. و فردی به ماشین تاکسی فردی خسارت وارد کند و او نتواند برای مدتی با آن ماشین کار کند. یا آشپزخانه ی دیگری را خسارت بزند.

تمامی حالات بالا فرد قربانی متحمل ضرر شده است. و ضررهای وارده به وی قابل مطالبه خواهد بود.

چه ضرری قابل مطالبه است؟

برای مطالبه ضرر چندین شرایط باید در ضرری که وارد شده است وجود داشته باشد که این شرایط عبارتند از:

ضرر مسلم

ضرر مسلم به این معناست که شخصی که مدعی ورود ضرر به خودش است. باید توانایی اثبات آن را نیز به دادگاه داشته باشد و باید این موضوع را برای دادگاه مسلم و محرز و واضح و شفاف سازد که به وی چه ضرری وارد شده است. تا دادگاه بتواند در این خصوص رای مقتضی صادر کند.

ضرر مستقیم

ضرر مستقیم یعنی آنکه عامل خارجی و هیچ واسطه دیگری به هیچ عنوان نباید در ورود ضرر دخالتی داشته باشند. و خود فعلی که شخص انجام داده است؛ باید دلیل مسلم و مستقیم ورود ضرر به شخص ضرر دیده بوده باشد.

ضرر جبران نشده

آنچه که واضح است آن است که هیچ ضرری را نمیتوان برای بیش از یکبار مطالبه کرد. و چنانچه فردی که ضرر وارد کرده است. میزان ضرر و خسارت را جبران کرده باشد. دیگر امکان مطالبه آن وجود نخواهد داشت.

دعوای متقابل چیست ؟

دعوای متقابل و شرایط پیش بینی شده آن در قانون : هرزمانی که مشکلی برای شما عزیزان و همراهان پیش بیاید. و شما بخواهید مشکل پیش آمده را از طریق مراجع قضایی و محاکم قضایی نظیر دادگاه های حقوقی و یا کیفری ، شوراهای حل اختلاف ، دیوان عدالت اداری و … پیگیری کنید. به راحتی میتوانید به دفاتر خدمات قضایی مراجعه کرده و دادخواست یا شکوائیه خود را ثبت نمایید.

اما چنانچه وکیل نداشته باشید و یا از کمک وکیل یا مشاور حقوقی خبره و زبردست و متخصص در حوزه دعوی خود کمک نگیرید. ممکن است در این بین با اصطلاحات حقوقی رو به شوید که شما را سردرگم سازد و گاهاً رفتاری را از خود نشان دهید. که به ضرر شما ختم شود.

دعوای متقابل چیست ؟

یکی از این اصطلاحات که در این مقاله به شما توضیح خواهیم داد. دعوای متقابل بوده که پیشنهاد ما به شما پس از مطالعه این مقاله ، استفاده از وکیل یا مشاوره حقوقی متخصص گروه وکلای عدل محور در زمینه پرونده خود کمک بگیرید.

دعوای متقابل چیست؟

قانون آیین دادرسی مدنی در تعریف دعوای متقابل اینگونه عنوان مینماید که

” خوانده می تواند در مقابل ادعای خواهان اقامه دعوی نماید. چنین دعوایی در صورتی که با دعوای اصلی ناشی از یک منشا بوده یا ارتباط کامل داشته باشد. دعوا متقابل نامیده شده و رسیدگی می شود “

آنچه که از تعریف فوق استنباط میگردد آن است که دعوای متقابل دعوایی است در مقابل دعوای خواهان ، اقامه میگردد.
دعوای متقابل باید از سمت خوانده مطرح شود  و باید منشاء آن با دعوایی که خوانده مطرح کرده است یکی بوده باشد. و یا با دعوی ارتباط کامل داشته باشد.

منشاء واحد یا ارتباط کامل به چه معناست؟

گاهی ممکن است دو دعوای مطرح شده با یکدیگر منشاء واحدی داشته باشند. ولی ارتباطی با یکدیگر نداشته باشند و گاهی نیز ممکن است با یکدیگر ارتباط کاملی داشته باشند. اما منشاء واحدی نداشته باشند و گاهی ممکن است هر دو شرط یعنی هم منشاء واحد و هم ارتباط کامل را داشته باشند.

به عنوان مثال ممکن است در دعوای بین زوج و زوجه ، زوجه دعوای نفقه را مطرح نموده باشد. و در مقابل زوج دعوای عدم تمکین را مطرح نماید.

یا ممکن است زوجه دعوای نفقه فرزند را مطرح و زوج دعوای اثبات نسب را مطرح نماید.

همچنین گاه در دعاوی قراردادی ممکن است طرف اول قرارداد دعوای مطالبه خسارت ناشی از عدم انجام قرارداد را مطرح نماید. و در مقابل ، طرف دوم قرارداد دعوای فسخ قرارداد را مطرح نماید.

این دعاوی همگی یا با یکدیگر دارای منشاء واحد (قرارداد) بوده و یا با یکدیگر ارتباط کامل را دارا هستند.

دادگاه صالح برای رسیدگی به دعوای تقابل

دعوای تقابل در زمره دعاوی طاری قرار میگیرد و دعاوی طاری در صلاحیت دادگاهی هستن.د که به دعوای اصلی رسیدگی میکند. پس با توجه به این موضوع دعوای متقابل در همان دادگاهی رسیدگی میشود. که دعوای اصلی در آن رسیدگی میگردد.

وکیل تحریر ترکه 1402

تحریر ترکه با وکیل متخصص و با تجربه گروه وکلای عدل محور : یکی از اصطلاحات بسیار مهم و به شدت کاربردی حقوقی که اصولاً عموم از آن اطلاعی ندارند یه به دنبال کسب اطلاعات درباره آن هستند تحریر ترکه نام دارد. اگر بخواهیم این مساله را به صورت حقوقی برای شما توضیح دهیم از حوصله خارج خواهد بود و برای افرادی که به اصطلاحات حقوقی آشنا نیستند غیر قابل فهم میباشد. پس با گروه وکلای عدل محور همراه باشید تا تحریر ترکه را به زبان ساده برای شما توضیح دهیم تا بتوانید از مزایای آن بهره برده و برایتان مطلبی کاربردی گردآوری کرده باشیم.

در ابتدا به معانی فارسی کلمات تحریر و ترکه میپردازیم تا اصلا ببینیم از کلمات به چه معنا هستند. در لغت نامه های فارسی تحریر به معنای نوشتن،نگارش،انشا و کلمه ی ترکه به معنای ارث،وامانده،واگذاشته میباشد. اما به طور کلی تحریر ترکه در حقوق به زبان ساده یعنی تعیین و لیست کردن مقدار دیون و بدهی ها و اموالی که از فرد متوفی ( کسی که فوت شده ) باقی مانده است.

ماهیت تحریر ترکه

شاید در اینجا برایتان سوال پیش بیاید که ماهیت تحریر ترکه چیست؟. و آیا امری اجباری است و چرا باید انجام شود و اصلاً نفعی در انجام تحریر ترکه وجود دارد یا خیر!

در اینجا به شما میگوییم که تحریر ترکه نه دعواست و نه تلاش برای رسیدن به حق یا تکلیفی ! بلکه تحریر ترکه در دادگاه به کمک قاضی دادگاه و کارشناس صورت میگیرد. تا در واقع کمکی به ورثه برای سر و سامان گرفتن بیشتر اموال و بدهی های متوفی باشد. که در این حین حقی از کسی ضایع نشود.

ماترک چیست ؟

شما باید بدانید که در عالم حقوق به آنچه که از متوفی باقی میماند ماترک گفته میشود و پس از فوت هر شخصی ، ماترک وی به صورت قهری ( به زبان عامیانه خود به خودی ) به ملکیت وراث در می آید اما چون در این بین متوفی ممکن است دیون و بدهی هایی نیز داشته باشد در ابتدا باید آن ها پرداخت شده و سپس هر آنچه که باقی ماند بین وراث تقسیم ارث شود.

تحریر ترکه

در این جا ورثه یا نمایندگان قانونی آن ها یا وصی میتوانند برای فروش ترکه ، از مقام قضائی به صورت کاملا اختیاری درخواست تحریر ماترک نمایند. پس به این نکته مهم توجه داشته باشید که تحریر ترکه امری کاملا اختیاری و با درخواست از مقام قضائی میباشد. شاید در اینجا برای شما سوال پیش بیاید که از چه مقام قضائی باید درخواست کرد.

دادگاه صالح برای دادخواست تحریر ترکه کجاست؟

دادگاه صالح برای این امر همان دادگاه صالح برای انحصار وراثت یعنی محل دادگاه آخرین اقامتگاه متوفی میباشد. و اگر احیاناً متوفی اقامتگاه نداشت ، آخرین محل سکونت وی ملاک میباشد.

مهر و موم ترکه چه تفاوتی با تحریر ترکه دارد ؟

ما در بالا به صورت مداوم و مستمر از دیون و دارایی های متوفی سخن گفتیم،شاید این اشتباه برای شما پیش بیاید که طلبکاران یا موصی له یا هر فرد دیگری که در دیون و بدهی های متوفی حقی دارد نیز میتواند درخواست تحریر ترکه کند. اما در پاسخ باید به شما بگوییم که درخواست تحریر ترکه فقط و فقط از ورثه یا نمایندگان قانونی آن ها یا وصی قابل قبول است. و افراد ذی نفع در دیون و بدهی ها فقط میتوانند درخواست مهر و موم ترکه را آن هم برای جلوگیری از اتلاف یا انتقال غیر قانونی از مقام قضائی داشته باشند. که در مطلبی دیگر به صورت مفصل به آن خواهیم پرداخت.

فقط نکته ای که درباره ی مهر و موم ترکه باید ذکر کنیم آن است. که دادخواست مهر و موم ترکه حتماً باید قبل از تقدیم دادخواست باشد. وگرنه پذیرفته نمی شود و دیگر قادر به انجام مهر و موم نیستند.

فایده تحریر ترکه چیست ؟

همان طور که در بالا اشاره شد اولین فایده ی آن نظم و ترتیب بخشیدن به اموال و بدهی های متوفی است و یا برای مثال حتی در مواردی ممکن است در بین وراث فرد محجور ( مثلا مجون یا صغیر ) وجود داشته باشد که امکان تضییع حقوق وی بسیار بالا باشد و با تحریر ترکه از این احتمال جلوگیری میشود.

نحوه رسیدگی به پرونده تحریر ترکه

پس از تقدیم دادخواست به دادگاه صالح توسط افرادی که در بالا نام برده شد، دادگاه کارشناسی را تعیین میکند. که این کارشناس وظیفه اش آن است که از کلیه دیون و اموال فرد متوفی صورت برداری نماید. و آن را در قالب یک لیستی تهیه کند . سپس دادگاه و مقام قضائی به ورثه پیشنهاد میکند که ترکه را قبول یا رد کنند. آن هایی که قبول میکنند در واقع عهده دار مسئولیت اداره ی پرداخت بدهی های متوفی هستند.

حتی در جایی ممکن است که تمام ترکه برای پرداخت بدهی ها و دیون متوفی کفاف نکند که حتماً به این نکته توجه داشته باشید. که وراثی که ترکه را قبول کرده اند مسئول دیون زائدی که کفاف نمیدهد نیستند. ! آن دسته از وراثی هم که ترکه را بنا بر پیشنهاد مقام قضائی رد میکنند. حق هیچ گونه اعتراضی نسبت به اداره و پرداخت دیون و بدهی ها نداشته. و پس از پرداخت دیون و بدهی ها ، سهم الارث خود را دریافت میکنند.

اگر هیچ کدام از ورثه ترکه را قبول نکنند چه اتفاقی می افتد؟

در اینجا مقام قضائی و دادگاه مدیر ترکه تعیین میکنند. و مدیر ترکه وظیفه پرداخت دیون و بدهی ها را دارد و سپس پس از پرداخت آن ها ، رد کردن ترکه از سوی ورثه به معنای نداشتن حق آن ها بر سهم الارثشان نبوده و سهم الارث خود را دریافت میکنند.

در مدتی که تـرکـه تحـریر میشود هرگونه دخل و تصرفی در آن ممنوع میباشد. مگر آنکه احتمال تضییع ترکه رفته یا آن تصرفات برای اداره یا حفظ آن الزامی باشد.

برای نکته تکمیلی باید به شما خوانندگان عزیز بگوییم که دادخواست تحریر ترکه بر خلاف باور عموم قابل اعتراض میباشد. و مرجع صالح برای اعتراض به آن دادگاه حقوقی عمومی یا کیفری دو دادگاه صالح ( آخرین اقامتگاه متوفی یا آخرین محل سکونت وی ) میباشد.

در پایان این را باید بدانید که تحـریر ترکـه تابع قانون امور حسبی میباشد و مراحل دادرسی دادخواست و درخواست هایی که تابع قانون امور حسبی هستند بسیار حساس هستند پس حتماً مشورت و مشاوره حقوقی با یک وکیل متخصص امور حسبی را فراموش نکنید.