بایگانی ماه فوریه, 2024

اعلام آمادگی به تمکین : در ابتدا باید برای شما عزیزان توضیح دهیم که تمکین اعم از عام و خاص به چه معنا هستند ؛ هرچند که قبلاً در مقاله جدا به نام تمکین که در همین وبسایت قابل مطالعه است برای شما عزیزان به طور مفصل توضیح داده شد اما به اختصار به توضیح آن میپردازیم.

تمکین چیست ؟

تمکین وظیفه ی قانونی زوجه در برابر زوج است که ملزم به انجام تمکین میباشد و ضمانت اجرای آن در صورت عدم تمکین ، عدم تحقق نفقه به زن میباشد . تمکین اعم از عام و خاص به معنای ایفای وظایف زناشویی همانند اطاعت کردن از مرد ، حسن معاشرت با یکدیگر و روابط جنسی میباشد .

همینطور طبق قانون مدنی زن ملزم به سکونت در منزل همسر خودش میباشد و تا هنگامی که زن در منزل همسر خودش سکونت دارد اصل بر آن است که زن تمکین میکند و وظایف زناشویی خودش را انجام میدهد و مرد برای اثبات عدم تمکین باید دلیل بیاورد ، حال در شرایطی ممکن است زن منزل مشترک را ترک نموده باشد که درصورتی که شرط انتخاب مسکن جداگانه در شروط ضمن عقد نیامده باشد مرد میز به تمکین را بخواهد.

دقت داشته باشید که این تمکین به آن معنا نیست که دادگاه شما را اجبار به بازگشت به منزل مشترک نماید ، بلکه به آن معناست که اگر عدم تمکین شما بنا به دلایل غیر موجه ثابت شود ، مرد از مزایایی همانند عدم الزام به پرداخت مهریه و ی صدور حکم دادگاه برای اجازه ازدواج مجدد وی صادر میشود.

اقدام قانونی عدم تمکین

اما در مواردی نیز زوجه ممکن است به دلایلی موجه همانند ابتلای شوهر به امراض جنسی ، ضرر بدنی ، مالی و شرافتی یا بیمار بودن زن و یا اعمال حق حبس خودش از تمکین سر باز زند و در عمل ترک انفاق کند، که در این صورت دادگاه حکم عدم تمکین را صادر نخواهد کرد.
اما در مواردی که زوجه بدون دلیل موجه منزل مشترک را ترک نموده و یا از تمکین سر باز میزند ، مرد به موجب اظهار نامه ای از طریق دفاتر خدمات قضائی ، الزام زن به بازگشت و تمکین را میخواهد و اگر ظرف مهلت مقرر شده زن تمکین نکرد ، زوج میتواند دعوای عدم تمکین را در دادگاه مطرح کند.

اما در شرایطی که زن بعد از دریافت اظهارنامه ، پاسخی به اظهار نامه بدهد و یا آمادگی خود را برای تمکین اعلام کند اما زوج بنا به هر دلیلی به اظهارات زوجه توجه ننماید ، مرد حق طرح دعوای عدم تمکین را نخواهد داشت و به احتمال زیاد حکم به بی حقی خواهان در دادگاه صادر خواهد شد ؛ زیرا که زوجه هم اظهار نامه ای مبنی بر آمادگی به تمکین فرستاده و یا دلایل موجه خود را برای عدم تمکین در آن ذکر نموده و یا اگر به اظهارنامه ی زوج پاسخ نداده باشد ، به صورت صریح یا ضمنی آمادگی به تمکین خود را اعلام نموده است و مرد از قبول آن امتناع نموده پس در این حالت حقی برای زوج متصور نخواهد بود و زوج ملزم به پرداخت نفقه به زوجه میباشد.

نکات حقوقی در دوران نامزدی : در ابتدا قبل از توصیف نامزدی به پرداختن به اوصاف خواستگاری میپردازیم.

نکات خواستگاری

طبق قانون مدنی هر زنی را که خالی از موانع نکاح باشد میتوان خواستاری نمود و به زبان عامیانه خواستگاری عبارت است از آنکه از زنی تقاضای ازدواج شود.

در مواردی نیز خواستگاری ممنوع است همانند خواستگاری از زنی که عده طلاق بائن یا وفات به سر میبرد که خواستگاری صریح از ایشان ممنوع میباشد و یا خواستگاری از زنی که شوهر دارد یا در عده رجعی به سر میبرد چه صریح باشد و چه ضمنی. همچنین طبق قول مشهور فقها میتواند دختر صغیره را از ولی وی خواستگاری نمود.

نامزدی

حال پس از توصیف خواستگاری به توصیف نامزدی برای شما عزیزان میپردازیم ، با توضیحات وکیل خانواده همراه باشید…
نامزدی قراردادی است جایز ( یعنی هرکدام از طرفین هر زمانی که بخواهد میتواند آن را فسخ کند ) که بین زن و مردی منعقد میشود و در آن دو طرف تعهد به ازدواج میدهند. در واقع میتوان گفت نامزدی یک تعهد و یک پیش قرارداد برای انعقاد عقد نکاح در آینده می باشد.

دقت کنید که عقد نامزدی در قانون مدنی با نامزدی که در عرف به آن میگویند تفاوت دارد زیرا در عرف نامزدی به دوران پس از انعقاد عقد نکاح و قبل از گرفتن مراسم عروسی یا رفتن به خانه مشترک گویند اما در نامزدی منظور در قانون مدنی هنوز عقد نکاح منعقد نشده است و صرفاً تعهد به آن گفته شده است.

مطالبه خسارت در نامزدی

دوستان دقت داشته باشید که تعهد به ازدواج به هیچ عنوان الزام آور نیست حتی اگر تمام مهریه تادیه شده باشد اما در خصوص سو استفاده طرفین در این حقی که میتوانند هر زمان نامزدی را برهم بزنند و یا تقصیر یکی دیگر از طرفین و ورورد خسارت مادی یا معنوی ، بحث مسئولیت مطرح میشود که تعارضی با امکان برهم زدن نامزدی نخواهد داشت.

همچنین در صورت به هم خوردن نامزدی بدون علت موجهه و با اثبات این موضوع توسط زیان دیده ، میتوان وجه التزام معین نمود و آن را مطالبه کرد و صحیح میباشد و تعارضی با نامزدی ندارد زیرا اجبار غیر مستقیم به نکاح نیست و فقط برای فردی که زیان دیده است این حق به وجود می آید.

آثار به هم خوردن نامزدی نسبت به هدایای طرفین

نمیتوان هدایای رد و بدل شده بین طرفین در نامزدی را هبه دانست زیرا با قواعد کلی هبه تفاوت دارد اما هدایایی که بین زوجه یا زوج و خانواده آن ها رد و بدل شده است تابع قواعد و قوانین کلی هبه میباشد.
هنگامی که نامزدی فسخ میشود ، هدایای نامزدی نیز خود به خود منفسخ میشوند و باید مسترد شوند ؛ برای این استرداد باید بین هدایا تفاوت قائل شد.

هدایایی که عین آنان موجود است

اگر عین هدایا موجود باشد میتوان آن ها استرداد کرد و تفاوتی ندارد که هدیه از اموال مصرف شدنی باشد یا مصرف نشدنی اما اگر عین هدایا موجود نشده باشد و یا تلف شده باشد . اگر از اموال مصرف شدنی بوده امکان گرفتن مثل یا قیمت آنان وجود ندارد و در اموال مصرف نشدنی قابل استرداد نیز نیست مگر آنکه با تقصیر فرد هدیه گرفته تلف شده باشد که که امکان مطالبه قیمت آن میباشد و بار اثباتی آن بر عهده هدیه دهنده است زیرا که طبق اصول ، اصل بر عدم تقصیر میباشد.

تکلیف هدایا در صورت فوت یکی از طرفین

در اینجا نیز باید بین وجود یا عدم وجود عین هدایا تفاوت قائل شویم . اگر عین هدایا موجود باشد هدیه دهنده میتواند آن ها را مسترد کند چه مصرف شدنی باشند و چه مصرف نشدنی .
اما اگر عین هدایا تلف شده باشند و موجود نباشند لازم نیست قیمت آن پرداخت شود چه مصرف شدنی باشد و چه مصرف نشدنی.

نکات آخر

در خصوص عکس و یا نامه و از این قبیل هدایایی که مالیت ندارند در صورت بقا قابل استرداد هستند اما از بابت تلف نمیتوان مطالبه خسارت نمود مگر آنکه آن مال عرفاً ارزش مالی داشته باشد در این صورت چنانچه تلف ناشی از تقصیر هدیه گیرنده باشد ، خسارت قابل مطالبه است.

دقت داشته باشید که شیربها عنوان قانونی ندارد و هدیه ای است که زوج به مادر زوجه میدهد بنابراین در صورت برهم خوردن نامزدی باید مبلغ گرفته شده تحت عنوان شیربها مسترد شود.

جهت دریافت مشاوره حقوقی از وکیل متخصص خانواده ، با موسسه حقوقی عدل محور تماس حاصل فرمایید