توقیف عملیات اجرایی ثبت
توقیف عملیات اجرایی ثبت : اداره ثبت اسناد و املاک، اجازه رسیدگی به دعاوی مرتبط با اسناد رسمی و اسناد لازم الاجرا را دارد. به همین علت قادر است تا در خصوص آن ها مبادرت به صدور رای نموده و عملیاتی را در حوزه آن ها تحت عنوان عملیات اجرایی ثبت انجام دهد. حال این اداره ممکن است با اعتراض شخص ثالث مواجه شود و ناگزیر به توقیف عملیات اجرایی ثبت گردد. اینکه چه نوع دادخواست و اسنادی را می توان در اداره ثبت به جریان انداخت و چرا برخی از آن ها با توقیف عملیات اجرایی ثبت مواجه می شوند. مسائلی است که در این مقاله به تشریح و بررسی آن ها خواهیم پرداخت.
اداره ثبت، اسناد لازم الاجرا و اسناد رسمی
اسنادی که همه روزه در زندگی حقوقی و تجاری ما مورد استفاده قرار می گیرند. در سه دسته اسناد عادی، اسناد رسمی و اسناد لازم الاجرا قرار می گیرند. اسناد رسمی به اسنادی گفته می شود. که توسط اداره ثبت اسناد، دفاتر اسناد رسمی و مامواران این دفاتر در محدوده ای که قانون مشخص کرده است تنظیم شده اند. اسناد لازم الاجرا نیز اسنادی هستند که برای صدور اجراییه نیاز به حضور در مراجع قضایی از جمله دادگاه ها ندارند و از طریق دوایر اجرای ثبت نیز مورد رسیدگی و صدور حکم واقع می شوند.
در خصوص اسناد رسمی می توان به اسناد رهنی یا قرادادهای مالی منعقد شده در دفاتر اسناد رسمی اشاره کرد. و در خصوص اسناد لازم الاجرا نیز می توان چک، سند ازدواج و تسهیلات بانکی را نام برد. منظور از اداره ثبت نیز همان اداره ثبت اسناد و املاک است که امروزه موازی با مراجع قضایی به رسیدگی و صدور حکم در خصوص اسناد رسمی و اسناد لازم الاجرا می پردازد. حکم صادره از این مراجع نیز لازم الاجراست. و در عین حال قابلیت اعتراض را دارند. همین اعتراضات است که در برخی از مواقع به توقیف عملیات اجرایی ثبت منجر می شود.
توقیف عملیات اجرایی ثبت و ابطال اجراییه ثبت
در برخی از موارد مشاهده می شود که رای صادره از دوایر اجرای ثبت خلاف حقوق دیگری قلمداد می شود. به عنوان مثال یک شخص ثالث که به هیچ وجه در دعوی اولیه نقشی نداشته است از اجرای عملیات اجرایی ثبت دچار خسارت و ضرر گردد. در این شرایط فرد متضرر می تواند نسبت به عملیات اجرایی ثبت اعتراض نموده و درخواست ابطال اجراییه ثبت را داشته باشد.
دوایر اجرای ثبت موظف هستند تا به درخواست معترض رسیدگی کنند. اما باید در همان مراحل اولیه، درخواست او را به صورت کلی مطالعه و بررسی نمایند تا اگر ضرورت دارد عملیات اجرایی هم توقیف گردد. اگر مطابق با نظر دادگاه صالح، ارکان و اجزای عملیات اجرایی ثبت، دچار خلل بوده و مخالف حقوق ثالث یا حقوق قانونی خوانده باشد. رای دادگاه مبنی بر ابطال اجراییه ثبت صادر می گردد. پس از صدور رای و قطعیت آن، نسخه ای از رای برای اداره ثبت منطقه یا دفتر اسناد رسمی ارسال می شود تا از آن رفع اثر گردد.
نکات مهمی که باید در خصوص توقیف عملیات اجرایی بدانید
- نکته اول اینکه درخواست شما باید ابطال اجراییه باشد نه ابطال عملیات اجرایی.
- طرح دعوی ابطال اجراییه به تنهایی قادر به توقیف عملیات اجرایی ثبت نیست. بنابراین بهتر است عنوان دادخواست را به صورت “توقیف عملیات اجرایی ثبت و ابطال اجرایی ثبت” تنظیم کنید.
- اگر بعد از اتمام عملیات اجرایی به وضعیت موجود پی برده اید یا شرایط دفاع از خود را پیدا کرده اید. باید دادخواست خود را به صورت “ابطال اجراییه ثبت و بازگشت وضع به حال سابق” تنظیم نمایید.
- درخواست ابطال اجراییه به تنهایی قابل استماع است. اما درخواست توقیف عملیات اجرایی بدون ذکر پس وند قانونی رد می شود و قابل استماع نخواهد بود.
- توقیف عملیات اجرایی نوعی دستور است و قابل اعتراض نمی باشد.
- مرجع رسیدگی به دعاوی ناشی از دستور اجرای اسناد رسمی، دادگاه محلی است که در حوزه آن دستور اجرای ثبت صادر شده است. اما مرجع صالح جهت رسیدگی به اعتراض اشخاص نسبت به عملیات اجرایی، رییس اداره ثبت منطقه است.
- اگر در صورت پذیرش توقیف عملیات اجرایی احتمال ورود خسارت به خواهان دعوی اصلی وجود داشته باشد. با توجه به درخواست او امکان تعیین تامین وجود دارد.
- با توجه به اینکه سرعت رسیدگی به دعاوی در دوایر اجرای ثبت بسیار بالاست. همچنین سرعت اجراییات ثبت نیز بسیار بالاتر از مراجع قضایی است در صورت تضییع حقوق بهتر است به وکلای حرفه ای در این زمینه مراجعه نمایید.